Ünlü Piyanist Politikacı Jan Paderevsky Kimdir?

Jan Paderevsky;  kim biliyor musunuz?

O, sıra dışı bir müzisyenden iyi bir politikacı. Karışık gözüken bu girizgahın ardından klasik müzik dünyasının önemli şahsiyetlerinden Paderewski’den bahsettiğimizi belirtmek gerekir.

Yazının başındaki önermenin doğru olup olmaması bir kenara, bunun sebepleri çok derin ama aynı zamanda basit. Akor, tril, arpej ile politik arenaların birbirine hiç benzemediğinin en büyük örneklerinden birine şahit oldu ünlü virtüöz.

O, bir zamanlar Polonya’nın en ünlü piyanisti ve bestecisiydi. Hem de Chopin’i en iyi yorumlayanlardan biri… Sonra diplomat oldu. Dahası siyasete girdi ve Polonya’nın başbakanlığına seçildi.

Bir gün başbakan olarak Fransa gezisi sırasında Paris Üniversitesi müzik bölümünde okuyan bir genç yanına gelip;

“Siz o ünlü piyanist Jan Paderevsky değil misiniz? diye sordu. Paderevsky;

“Evet o benim” diye yanıtladı.

“Fakat şimdi?”

“Şimdi Polonya’nın başbakanıyım işte” deyince genç;

“Yaa öyle mi, ne büyük bir düşüş”

diyerek, kinayeli bir cevap verir.

Paderevsky gencin bu sözünü hayatı boyunca kendine dert eder. Bir gün halka konuşurken şunları söyler;

“Piyanonun tuşlarına hükmetmek devlete hükmetmekten zormuş meğer…! Başbakan iken ırmak geçmeyen yere köprü vaadedersiniz herkes inanır. Halkı kandırarak devlete hükmedebilirsiniz, ama 7 oktavlı bir piyanoda, fa sesine basıp do diye yutturamazsınız.

Notalar sizi gerçeğe, yalnızca gerçeğe, matematiksel ölçüye, tartıya, armoniye, melodiye doğru sesi vermek için doğru tuşa basmaya mecbur eder. Müzik sizi yalandan, sahtelikten kurtarır.”Yani Siyasetin işleyişi yalan üzerine müziğin işleyişi doğru nota üzerine kuruludur…

Yanlış nota ile doğru müzik çalamazsınız ama Güzel yalan ve vaadlerle iyi bir siyasetçi olabilirsiniz…

…

Paderevsky, 18 Kasım 1860’da Polonya’nın Kurylowka isimli yerleşim biriminde dünyaya geldi.

Ignacy Jan Paderewski, kırsal yaşamı iyi bilen bir isim. Olanaklara boğulan bir salon çocuğu olmadı ama imkanlarını kendi yarattı. Kafasına koyduğu tek bir şey vardı; müzisyen olmak.

Piyano aşığı bu çocuk erken yaşlarda annesini kaybetti. Sonraki yıllarda da babası cezaevine girdi.

1878 yılında girdiği Varşova Konservatuvarında, mezun olmasının ardından dersler verdi. Bu dersleri vermeye başladığında yaşı henüz 18’di.

Birinci Dünya Savaşı milyonlarca insan için devasa bir mağduriyet yarattı.

Paderewski, sanatçı kimliğiyle Polonya’da yaşanan mağduriyete sessiz kalmadı. Başta ABD olmak üzere gittiği birçok yerde bu konuya dair lobi yaptı. ABD’deki temasları o kadar etkili olmuştu ki “Wilson İlkeleri” ile bilinen dönemin ABD Başkanı Woodrow Wilson’ı ikna etmeyi başardı.

1916 yılında Beyaz Ev (White House)’de Başkan Wilson için konser veren Paderewski sürecin en güçlü aktörlerinden birini yanına almayı garantiledi. Hemen ertesi sene kurulan Paris merkezli Ulusal Polonya Ulusal Komitesi’ne üye olmakla kalmadı aynı zamanda komitenin ABD temsilcisi olarak görev aldı.

Dünyaya duyurduğu çığlığı halkında karşılık buldu ve takip eden yıllarda halkının nazarında güçlü bir siyasi figür hatta ulusal kahraman olarak görülmesini sağladı.

:::::::::::::::::::