Güncel Sanat Dergisi / BUL BENİ ANNE | Dursaliye Şahan

Dursaliye Şahan, Literatür yay. Eylül 2023

Çiğli Belediyesi “2023 Fakir Baykurt Roman Ödülü”

Yazan: Emine Şimşek Emiral

Sokak çocuğu Cemil’in hikayesinden esinlenerek kurgulanan “Bul Beni Anne”, insanlığın kanayan yarası sokak çocukları ve kadın sorunlarına parmak basması açısından son derece önemlidir. Sokakta büyümesine karşın temiz kalmayı başaran Cemil’in hayatının merkezinde annesi vardır. 1975’tesekiz aylıkken Fatih Camii avlusuna bırakılan engelli Cemil Uslu’nun tek dileği annesini bulmaktır. Bulunca, “Neden beni bıraktın anne, benim babam kim, anne beni hiç sevmedin mi, beni hiç aramadın mı, bir anne yavrusunu nasıl bırakır? ”diye ona soracaktır.

Bu sorular onun hayata tutunma nedeni olur.

“Nasıl olursa olsun. Önemli olan onun nerede olduğuydu. (…) Adını soyadını bile bilmiyordum. Bu sorular tek tek büyüdükçe, yan yana zihnime asılıyordu. Annemle ilgili birini bile bilmediğim o sorular beynimdeki buz sarkaçları gibiydi. Düşündükçe her yanım üşüyordu. Kimdim ben?

O gün arabada camdan bakarken, annesinin elinden tutup yürüyen çocukları görünce kendi kendime mırıldandım.

Annemi bulacağım.

O anda hayatımın ilk ve en büyük amacını belirlemiştim. Sadece yüreği kör olanlar bir çocukta mantık ararlar. Çocuklar masum duygularla düşünüp hep pembe gözlük takarlar.”(s.23) Cemil küçük bir çocuğun tüm saflığıyla bunları dile getiriyor. Yüreğinizin ortasına kor düşürüyor. Kadınlar geliyor çeşit çeşit gözünüzün önüne. Umarsızlıklar bin-bir çeşidiyle canlanıyor “Bul Beni Anne”nin satır aralarında… Suçlamadan, aşağılamadan, kadınları karalamadan…

Dursaliye Şahan toplumun farklı kesimlerinden karakterleriyle bunları canlandırıyor yaşananlarıokurun gözünde. “Bul Beni Anne”yalın biçemiyle siyah beyaz olarak ikiye ayrılan yaşamın,toplumun analiziniyapmaktadır.

Kaldığı yuvada yaramazlık ve şımarıklığıyla herkesi bıktırsa dagönüllü annelerin “Bu çocukta şeytan tüyü var,” diyerek sevip okşadıkları Şeref’in nemenem bir şey olduğunu bilmediği tüyünü merak eder. O sıra beş altı yaşlarındadır Cemil Uslu ve Şeref’in cebini gizlice karıştırırken yakalanır.Yurt yöneticisinin acımasızca dosyasına işlediği hırsızlık damgası; birinden ötekine başka başka yurtlara sürülmesinin nedenidir. Akran zorbalığı, yönetici ve bakıcıların aymazlığı, gönüllü annelerin sağlıklı çocuklara ilgisi. Ve kayırmacılığın her türlüsünün yaşandığı çocuk yuvaları gözünüzde canlanıyor.

Cemil’in sağlık sorunları hastanelere sürükleyecek kendisini. Çevresinde farklı insanların, değişik kültürlerin de olduğunu gittiği kurumlarda görecektir. Çocuk felci nedeniyle engellidir. Bacağından defalara ameliyat olsa da iyileşemeyecektir. Ancak o sıralarda kötülerin yanında iyilerin de olduğunu görecektir. “Hastanelerin karakterimin oluşmasında önemli etkileri oldu. Aslında ben daha çok oralarda kendimi buldum,” diyecektir Cemil.

Birinci tekil şahıs anlatımının sıcaklığı, Cemil’in kendine özgü saflığıyla onu hemen benimsiyoruz. Çocuk yuvalarındaki çocukların durumundan etkilenmemek olası değil. Karakterin içine düştüğü haller, karşılaştığı sorunlar içerden bir gözle ele alınıyor. Bir kadın duyarlığıyla olaylara yaklaşılıyor. On-sekizinde yurttan çıkarılan çocukların durumu tüm çıplaklığıyla ortaya seriliyor.

Öte yandan devlet koruması altındaki çocukların öncelikle işe yerleştirilmesi gereği kanunlarımızda varken;Cemil’in bunu bilmemesi şaşırtıcıgeldi bana. Bir rastlantı sonucuöğretmeninden bunu öğrenmesi gerçekçi gelmedibu yüzden. Sokakta yaşayanların çıkmazlarınıişlemekamacıyla yazarın kurguyu uzatmış olabileceğini düşündüm.

Dursaliye Şahan’ın okuduğum eserlerinde ele aldığı sorunlar, kullanılan dil toplumsal cinsiyete duyarlı olduğunu gördüm.

Sivas’ın Geyikpınar Köyünde doğan yazar Dursaliye Şahan, dört yaşında ailesiyle birlikte İstanbul’a göç etti. Banka memurluğunu Londra’da temizlik işçiliği, öğretmenlik ve gazetecilik takip etti. Irkçılık, göçmenlik, çocuk gelinler, kadın temalarının ağır bastığı öykü ve romanlar yazan Dursaliye Şahan’ın son romanı “Bul Beni Anne “Çiğli Belediyesi “2023 Fakir Baykurt Roman Ödülü” yarışmasında birinci oldu. Dursaliye Şahan’ın eserleri; Totenham Çocukları (roman), Ayarsız Kadınlar Cemiyeti (roman),Parantez Aşklar (öykü), Ah O Kadınlar (öykü) kitapları ve pek çok derlemede yer almaktadır.

Literatür yayınlarının kapak tasarımını çok beğendiğim.

Çiğli Belediyesi “2023 Fakir Baykurt Roman Ödülü’nü “Bul Beni Anne ”romanıyla kazanan Dürsaliye Şahan’ı kutluyor, başarılarının devamını diliyorum.