2019 Yılında Öne Çıkan Matematiksel Gelişmeler | Sibel Çağlar

2019 Yılında Öne Çıkan  Matematik  İle İlgili Gelişmeler …

2019 yılında matematik, kimi zamanlar da basit matematik soruları ile sosyal medya gündemini meşgul etti, kimi zamanlarda da çözülememiş matematik problemlerinin çözümü ya da çözümüne yaklaşım ile bizleri mutlu etti.

Bunlardan öne çıkan bir kaçını toplu halde hatırlatalım…

(Konu hakkında detayları merak edenler yazı içi linklerini takip edebilirler)

1 – Riemann Hipotezinde Çözüme Bir Adım daha Yaklaşıldı

Riemann Hipotezi

Riemann Hipotezi genellikle matematikteki çözülememiş problemler arasında açık ara başı çeker. Asal sayıların nasıl çalıştığı ile ilgili olan ve matematiğin diğer birçok dalına bağlantısı bulunan bu teorem ortaya konulduğu 1859 yılından bu yana matematikçilerin favori araştırma konusu.

Üstüne üstlük bu soruyu çözebilen kişiyi eğer isterse alabileceği 1 milyon dolarlık ödülü de alabilir.

Bu yıl, Brigham Young Üniversitesi’nden Michael Griffin, Emory Üniversitesi’nden Ken Ono (şu anda Virginia Üniversitesi’nde), Vanderbilt Üniversitesi’nden Larry Rolen ve Max Planck Enstitüsü’nden Don Zagier, isimli araştırmacılar Riemann hipotezi ile doğrudan ilgili bir şey kanıtladılar. Onların bu kanıtı hipotezin çözümüne bizleri biraz daha yaklaştırdı.

2- Üç Küp Toplamı Sorusu 42 Sayısı İçin Sonunda Çözüldü

Üç Küp Toplamı Sorusu

M.S. 3. yüzyılda yaşamış olan İskenderiyeli Diophantine (Diophantus) tarafından ortaya atılan Bu problem 1≤k<∞ biçiminde bir k sayısı için k=x3+y3+z3 şeklinde x,y,z gibi herhangi (pozitif veya negatif, istenilen kadar büyük ya da küçük) üç sayının küplerinin toplamı olarak nasıl yazılabileceğini araştıran problem, iki matematikçinin ortak çalışması sonucunda 42 sayısı için çözüldü.

42 için elde edilen sonuçla birlikte meşhur Diophantine Denkleminin 1’den 100’e kadar olan tüm k değerleri için hesaplamaları bitirilmiş oldu.

3 – Collatz Problemi İçin Gelişmeler

Collatz Problemi

“3n+1 problemi” ya da gündeme taşıyan Lothar Collatz’a atfen Collatz Problemi olarak da bilinen, matematiğin en büyük açık problemlerinden bir diğeri bu yıl matematikçi Terrence Tao tarafından yayınlanan iyileştirilmiş sonuçlar ile çözüme yaklaştı.

Dr. Tao’nun son geliştirmelerinden sonra bile, sorunun çözülmesi hala yıllar alabilir.

4 – Hassasiyet Konjonktürü

1994 yılında ortaya konan Hassasiyet Konjonktürü, matematik ile ilgili bilgisayar biliminde çözülmemiş önemli bir soru idi. En basit haliyle hassasiyet terimi, bir girdiyi, çıktıyı değiştirmeden ne kadar farklılaştırabileceğiniz ile alakalıdır.

Kabul edilen ama kanıtlanamayan bu durum, teorik bilgisayar bilimcileri açısından önemli. Bu yıl Emory Üniversitesi’nden Profesör Hao Huang sayesinde bekleyiş sona erdi. Çoğu bilim insanı Huang’ın paylaştığı yöntemi kabul etmiş gözüküyor.

5 – Matematiksel Modelleme Yardımı İle Kanser Araştırmalarında İlerleme

Matematikçiler her zaman kansere karşı mücadelede yardımcı olacak yollar ararlar. Bunun için de biyologlar ile ortak çalışmalar yaparlar. Bu yıl da benzer yapılan bir çalışmada, matematik modelleme, hücre büyümesi üzerine yapılan deneylerini yönlendirmeye yardımcı oldu. Ardından, meme kanserinin nasıl metastaz yaptığı hakkında yeni bir fikir edinmek için matematik modellerini kullanan bu araştırma geldi.

6- Kirigami ve Matematik İşbirliği

Kirigami

Kirigami, Japonca “kiru” ve “gami” sözcüklerinin birleşiminden meydana gelmiş olup kesme işleminin de kullanıldığı kâğıt katlama sanatına verilen addır. Her ne kadar origami’den daha az ünlü olsa da ancak her ikisi de günümüzde endüstriyel uygulamalarda hayat bulmaktadır.

Harvard araştırmacıları, bu yıl kirigami matematiğinde ustalaşarak, imalat ve malzeme bilimlerinde yenilikçi çalışmalara imza attılar.

7- Ayçiçeği Konjonktüründe İlerleme Kaydedildi

Onlarca yıllık durgunluğun ardından 2019 yılında, 1960 yılında matematik dünyasının en ünlü ve renkli karakterlerinden biri olan Paul Erdős tarafından ortaya atılan Ayçiçeği Konjonktüründe ilerleme kaydedildi. Ancak soru halen tam olarak cevaplandırılamadı.

8- Ramsey Teorisinde Bir Atılım

“Her zaman kazanan bir piyango bileti var mıdır?” Bu soru, 1969 yılında İngiliz matematikçi Adrian RD Mathias tarafından matematikteki sonsuzluklarla ilgilenen ‘set teorisi’ isimli bir alanda ortaya çıktı.

Ramsey Teorisinde, matematikçiler büyük miktarlarda kaosun ortasında tahmin edilebilir kalıplar ararlar. Soru uzun yıllar boyunca çözümsüz olarak beklese de nihayet bu yıl cevaplandı.

2014 yılından bu yana bu soru üzerinde araştırmalar yapan Kopenhag Üniversitesi Matematik Bilimleri Bölümünde doçent olan Asger Dag Törnquist sorunun cevabının mümkün olmadığını kanıtladı.

9- İkinci Dereceden Denklemin Köklerini Hesaplamada Yeni Bir Formül

Carnegie Mellon Üniversitesi’nden Profesör Po-Shen Loh bu yıl ikinci dereceden denklemlerin çözümünü bulmada alternatif bir yöntem geliştirdi. Kendisi bu yöntemin kuadratik denklemleri öğrenen öğrenciler tarafından tercih edilebileceğini belirtiyor.

10 – Abel Ödülü İlk Kez Bir Kadın Matematikçiye Verildi

Abel Ödülü İlk Kez Bir Kadın Matematikçiye Verildi

Esas çalışma alanı, çok boyutlu eğrisel uzaylardaki katmanların kompleks biçimleri olan Dr. Karen Uhlenbeck, Abel ödülünü getiren son çalışmasında, fizikçilerin kuantum alan teorisinde sıklıkla kullandığı, parçacıkların kuvvetle olan temel ilişkisini tarif etmeye yarayan teknikleri özenli bir matematiksel altyapı ile destekledi.

Kendisi geometrik analiz olarak bilinen alana çok büyük katkılarda bulundu ve şu an çok sayıda matematikçi tarafından yaygın biçimde kullanılan teknikler geliştirdi.

Bakalım 2020 yılında bizleri hangi sürprizler bekliyor…

Kaynak: https://www.popularmechanics.com/

 Matematiksel