Yazı Sanatına Giriş

Yazı Sanatına Giriş / Haber Birharf.net

19.07.2011

Dursaliye Şahan

1. Yazmaya oturduğunuz zaman kim olduğunuzu unutun.

Korkmayın, hafıza kaybına uğramış olsanız bile yazarken bilinç altınız, alt kimliğiniz sizi bırakmayacaktır. Huy çıkmadan can çıkmaz derler.

Anılarınızı yazarken bile kendiniz olmayın. Romantize edin, mizah katın, kısacası köpürtün. Belgesellerde bile salt gerçek anlatılmaz.

1. Kopyalamayın. Farklı karakterler yaratın ki o sizin olsun.

Hiç tanımadığınız birilerini düşünün. Yaşı, cinsiyeti, geldiği yerler, karakter yapısı, eğitimi, psikolojisi, beklentileri, tepkileri farklı olsun. Düşünün, ilham perinize emir verin o güne kadar görmediğiniz birilerini getirsin size. Siz de oturup yazın.

1. Öykülerken olay akışı mantığa uygun olmalı. Aksi taktirde inırıcılığını yitirir.

Ne yazarsanız yazın. Mantık vazgeçilmez kuralınız olsun. Okuyucunun öykünüzü hissetmesi için bu gerekli.

1. Yazdığınız öyküye uygun karakterler seçin.

Onlarca savaşa katılmış bir kumanın çok uysal biri olması mümkün müg

1. Öykünüzün başarılı olması için anlatıcı kimliğini doğru seçmelisiniz.
   Yazarın ağzından
   Üçüncü şahıs (Tanrısal anlatım.)
   Birinci şahıs anlatımı
   İkinci şahıs anlatımı (çok sık kullanılan bir biçim değildir.)
2. Diyaloglarınız, konuşma cümleleriniz size ait olmamalı.

Yarattığınız karakterlere uygun cümleler kullanın. Bir köylünün ağzına bir akademisyenin kullanacağı cümleyi verirseniz veya aksini yaptığınızda hikayeniz bozulur.

1. Yazarken cimri olun.

Tekrar edilen, har vurup harman savrulan sözcükler, cümleler, ayrıntılar ve bütün fazlalıklar yazınız için tuzaktır.

1. Bitti demeyin

Yazdıklarınızı hemen terk etmeyin. Tekrar tekrar okuyun. Yayımlanmış olsa bile öyküleriniz bir süre sonra okuduğunuzda göreceksiniz ki daha iyi yazabilirsiniz.

1. Artık ben iyi bir yazarım diyorsanız bilin ki gelişmiyorsunuzdur.
   Yazdıklarınızda hiçbir eksik, yanlış, yetersiz cümle bulamıyorsanız bilin ki gelişmiyorsunuz. En azından yazdıklarınızdan daha iyi öyküler yazabileceğinizi hissetmeniz gerekir.
2. Öykünüz bittiğinde son cümleyi hatta paragrafı atmaktan korkmayın. Kazançlı çıkacaksınız.

Çoğu öykünün son cümlesi hatta son paragrafı okuyucuya fazla, gereksiz gelir. Bazıları bütün öykünün tadını kaçırır. Okuyucunun ağzının tadını bozmak istemiyorsanız son cümlenizi, paragrafınızı atmaktan korkmayın. En azından atabilir miyim diye tekrar tekrar bakın.

1. Sanat saygısızlığı kabul etmez.

Yazmak sanıldığı kadar kolay değildir. Sanatçı zanaatkâr sabrına sahip değilse başarılı olması neredeyse olanaksızdır. Önce okumak çok okumak, sonra okuduklarınızı özümlemek zorundasınız. Taşanları imbikten geçirip, kaleminizin ucundan kağıda aktaracaksınız. Belki olacak, belki olmayacak. Hep tekrar edeceksiniz.

1. Sanat yanlışlığı da affetmez.

Yazı sanatı da diğer sanat kolları gibi, yanlış sözcüğünü kabul etmez. Yanlış kullığınız her sözcük öykünüz için bir balta etkisi yapacaktır.

1. Kapanmayın, dışarı çıkın.

Doğaya, çevrenize, diğer insanlara, toplumlara, olaylara tanık olun. İlk kez gittiğiniz mekânları belleğinize almak için tekrar tekrar bakın. Her gün geçtiğiniz mekânları ilk kez görüyormuş gibi bakın.

1. Duyularınız her an devrede olsun

Beş duyunuz da açık olsun. Çevrenizdeki her şeyi bünyenize katarken beş duyunuzdan da geçirmeye çalışın. Göreceksiniz ki farklı bir bakış açısı edinmenin bir yolu da budur.

1. Geçmişiniz elinizin altındaki hazineniz.

Çocukluğunuz yazı hayatınızdaki en büyük kaynağınız olacaktır. Sık sık ona gidin. Gittikçe anımsayacaksınız.

1. Değişik kitapları karıştırmayı alışkanlık haline getirin.

Okumayacağınızı bilseniz bile elinize geçen kitabı şöyle bir karıştırın. Bir iki cümle de olsa okuyun. Yazarına bir göz atın. Belleğinizin bir köşesinde unutsanız bile bir gün işinize yarayabilir.

1. Eleştiriye açık olun.

Yazdıklarınızı gerçek anlamda eleştirenlerin dost olduğuna emin olun.

Yakınlarınızın çok güzel olmuş sözlerine fazla kulak asmayın. Olmamış diyenlere neden olmadığını sorun.

1. Gerçek yaşam hikâyelerinde gerçek kahramanı değiştirin.

Bir insanın yaşamını ya da başından geçen bir olayı öykülerinizde veya yazılarınızda kullanmak isterseniz, okuyucunun o insanı tanımayacağı kadar değişiklik yapmanız gerekir.

1. Hayatım roman olur sözüne aldanmayın.

Yazmaya başladıktan kısa bir süre sonra çevrenizde “Hayatım roman olur” diyen insanlarla karşılaşacaksınız. Hiç kimsenin yaşamı tek başına roman olmaz. Onlar bunu bilmez ama siz unutmayın. Yaratıcı gücünüz olmadan gerçek bir yaşam öyküsünü okunabilir hale getiremezsiniz.

1. Kahramanların dış görünüşleri de en az iç dünyaları kadar önemlidir.

Kahramanınız bir güreşçi ise onu çelimsiz, zayıf, korkak biri olarak tasvir edebilir misinizg

1. Eleştirmenleriniz bol olsun.

Dürüstlüğüne, yetkinliğine ve açık sözlülüğüne inığınız birkaç dostunuz varsa çok şanslısınız.

1. En iyi eleştirmen sizsiniz.

Her yazar yazdığınız beğenir. Ancak siz akıllılık edip bir de beğenmemek için okuyun. Hatta birkaç kez okuyun. Kendinize iyilik ettiğinizi göreceksiniz.

1. Yazılarınızı beğenmediklerinde pes etmeyiniz.

Yazı yazmak bir anlamda engelleri aşmaktır. Okunmadıkça, beğenilmedikçe daha fazla gayret edin. Göreceksiniz ki gün geçtikçe kaleminiz güçleniyor.

1. Kendinize güvenin.

Eğer içinizde yazma isteği varsa korkmayın. Öncelikle kendinize güvenin. Sermayeniz bir kâğıt bir kalem bir de siz tabii.

Dürsaliye Şahan

yazi.atolyesi@hotmail.com