Ünlü Kürt şairi Cigerxwin Kimdir? | Nuri Kaymaz

Ünlü Kürt şairi Cigerxwin 1903 yılında Mardin’in (şimdi Batman’a bağlı) Gercüş ilçesine bağlı Hisar Beldesi’nde (Hesarê) Şehmus Hasan olarak dünyaya geldi.

1914 yılında I. Dünya Savaşı’nın başlaması sonucu ailesi ile birlikte Suriye’de bulunan Amude şehrine göç etti. Daha sonra bu ülkede 1921’de İlahiyat Fakültesi’ni bitirerek din görevlisi olarak hizmet etmiştir.

1946 yılında Kamışlı’ya geçen Cegerxwîn burada aktif politikaya atıldı. Aynı yıl Civata Azadî û Yekîtiya Kurd (Özgürlük Meclisi ve Kürt Birliği) adlı siyasi yapılanmanın başına getirildi. Kendisi, 1948 yılında Suriye Komünist Partisine üye oldu. Altı yıl sonra Suriye Parlamentosu’na girebilmek için bu partiden mebus adaylığını ilan etti.

1957’de partisinden ayrılarak daha önce kurmuş olduğu Azadi (Özgürlük) örgütündeki kişilerle birlikte Suriye Kürt Demokrasi Partisi’ni kurdu. 1963 yılında siyasi düşüncelerinden ötürü Şam’da tutuklandı.[2]

1969 yılında Kuzey Irak’a giderek orada bulunan Mustafa Barzani’nin ayaklanmasına destek verdi. 1973’te ise Lübnan’a geçerek şiir derlemeleri olan Kîne Em? (Biz kimiz?)’i yayımladı. 1976 yılında gizlice Suriye’ye giderek üç yıl boyunca İsveç’e kaçış planını hazırladı. Stockholm’e geldiğinde 76 yaşına giren Cigerxwîn burada diğer eserlerini yayımlamaya başladı. 81 yaşında burada hayatını kaybeden şairin cenazesi daha sonra Kamışlı’ya defnedildi.

Cigerxwin, bir insan olarak yüreğinde özgürlüğünü büyüte büyüte, daha da çoğaltarak ömür boyu yaşamayı bir insanlık görevi bildi. Onun için özgür yaşamayan bir halk her daim çoluk çocuk, genç ihtiyar, mücadele içinde olmak zorundaydı ve o, bu konuyu kendi için ilke addinerek, yaşamını ve kalemini halkı için hedeflediği özgürlük uğruna yaşadı. Büyük şair şiirlerinde, halkının tarihsel süreciyle birlikte, onların acılarını, zulmünü, göçleri, sevdalarını yalın bir Kürtçe ile tarihte yer alacak olan genç kuşaklara taşıdı.

Cigerxwin, Kürt halkı için hem insan olarak, hem de sanatsal olarak yazdıklarıyla halkının yüz akıdır. Genç kuşaklar bunu iyi anlamalı, özümsemeli onun yürekli çabasını ileriye taşımasını ilke edinmeli, şairin yazdıklarını, eserlerini, tüm notlarını, araştırmalarını gelecek kuşaklara taşımalı, tanıtmalıdır. Çünkü araştırma ve yazılı mücadele de her daim –doğru bir hedef içinde- devrimci bir eylemdir.

Türk devrimci halkının, ulusunun, Nazım Hikmet’i, Enver Gökçe’si, A. Kadir’i, Gülten Akın’ı varsa, Kürt halkının da büyük değer taşıyan bir Klasik Kürt edebiyatının büyük şairi Mela Huseynê Bateyî’nin, Melayê Cizirî’, bir Cigerxwin’i var.

…