Tottenham Çocukları – Hüseyin Habip Taşkın

Bir kitap okudum:

Kitap vardır okuyucusunu içine çeker, yolculuğa çıkarır. Yazarın düşüncesiyle yoğrulan sözcükler her satıra bir heyecan katar. Okuyucu karakterlerle bütünleşir, yeri geldi mi bir çocuk,  kadın, erkek, yaşlı olur.

Anlatılan bir köy ya da mekân içinde okuyucu yerini bulur. Belki de yazarın anlatımından, okuyucu daha fazla mekânlara kendi düşüncesiyle yayılır. Okuyucu mutludur. Kitabın sonuç bölümünü merak eder. Hatta mola verdiğinde okumaya, kitap hakkında, sonuç bölümünün nasıl biteceğini tahmin etmek için düşüncesiyle derinliklere dalarak gider.

Okuduğum ve etkisinde kaldığım Dursaliye Şahan’ın romanı olan Tottenham Çocukları’dır. Kitabı okurken biraz ağırdan aldım. Beynimin derinliklerindeki kılcal damarlarda bile kitabın yazılışı, sadeliği, gerçekçiliğini hissettim.

Kitap, yabancı bir ülkede gazetecilik yapan bir kadın ve aynı yerde çalışan meslektaşı diğer bir kadın ile başlayan anlatımla yola çıkılıyor. Burada diğer çalışanlar da uyum içinde anlatılıyor.

Kadın muhabir anlatıcının ağırlığı hissediliyor. Gazete içindeki sorunlara değinerek esnek bir geçiş yaparken, işsiz kalma ihtimallerinin vermiş olduğu psikolojiyi de bir inceden anlatıyor.

Gazeteye ulaşan intihar haberiyle iki gençten biri yaşama veda ederken diğerinin durumunun ağır olduğu bilgisiyle olayların akışı daha farklı mekânlara kayıyor, bu durum romana daha farklı bir özellik katıyor.

İntihar edenlerden birinin lakabı Keko’dur. Ama Keko yaşamla, ölüm arasında gidip gelmektedir.  Olay Keko’nun geçmiş yaşamı üzerine kuruludur.

Bir köyde yaşamaktadır. Dünyası burasıdır. Örf ve adetlerin katılığı, erkek egemenliği kuraları, acımasızlığı bir bütünlük içinde anlatılmaktadır.

Çocuk gelinler ve damatlar. Kısacası akraba evlilikleri, mal mülk içeride kalsın, yabancı aralarına girmesin mantığı ile belirleyici rolü erkekler oynamaktadır. Çileyi çeken, baskıyla baş başa kalan kadının adı bu köyde geçmez.

Keko ne gördüyse babasının yaptığı hareketlerden,  atasından kalan dar düşünceyle kendi çocuksu dünyasını yaratır. O da dar çerçeve içine hapsedilmiştir. Okula gittiği zaman öğretmeninin gayretleriyle köyden başka yaşam alanlarının olduğunu öğrenir. Kürtçe yazıya başlamadan Türkçe yazıya başlaması farklı bir dramı ortaya çıkarsa da yaşamın farklı bir yüzü böyle ilerler köy ilkokulunda.

Askerin ara sıra köye gelmesi, dağa çıkan genç kadınların, erkeklerin delik deşik cesetlerine sahip çıkamamaları ve baskı görmeleri, dayaktan paylarını almalarıyla konu içinde romana farklı bir hava verirken meraklanma ister istemez oluşuyor.

Keko’nun çalışkanlığı, gayreti öğretmeninin dikkatini çekmiştir. Özel bir ilgiyi hak ettiği için öğretmeninin bir gayreti vardır Keko için. Babası bu ilgiden rahatsızdır. Keko “okuyacağım” dediğinde babasının saldırısıyla baş başa kalır.

Sonunda dedesinin yardımıyla yola çıkarlar.  Okumak için yaşamında ilk defa köyden dışarıya başka mekânlara adımını atar. Geldiği yer amcasının yeridir, gecekondusudur.

Yaşamın farklı bir yüzüyle karşılaşır. Düşüncesinde dalgalanmalar olur. Ama amcası köyden zamanında aile kararıyla gönderilmiştir. Amca Keko’ya karşı serttir. Sadece ona değildir bu sertliği; ailesine de aynıdır.

Keko’nun özel okulda okurken ötekileşme ile karşı karşıya kalmasına yoksulluğu da eklenince yaşam mücadelesi hepten karmakarışık bir hale geliyor.

Detaylara fazla girmeden, Keko’un yaşam mücadelesi, azmi, umutları, çelişkileri, sevdası sade dille anlatılırken, kurgulama, tanımlama, mekânlar, kişiler, yan karakterler satır aralarında yerine oturtulmuştur.

Yabancı ülkedeki ve kendi ülkesindeki insan manzaralarına derinlemesine bir dalış yapmış ve sosyal sorunlar, çelişkisiyle, zıtlığıyla, her yönüyle ortaya konulmuş okuyacağınız bu romanda. Aslında hepimiz birer Keko değil miyiz?

Dursaliye Şahan’a toplumumuzun ve yabancı ülke diye adlandırdığım ülkenin sosyal konularını romanına aktardığı için teşekkür ederim.

Ne dersiniz, Tottenham Çocukları belki bizleriz?

Hüseyin Habip Taşkın

Kaynak: https://pirtukweje.wordpress.com/2018/03/28/hueseyin-habip-taskin-bir-kitap-okudum-tottenham-cocuklari/