İsmail Hakkı Dümbüllü Ölüm Yıldönümünü Anısına Saygıyla | Nuri Kaymaz

İsmail Hakkı Efendi (Dümbüllü), (5-Kasım-1973) Geleneksel Türk Tiyatrosunun son temsilcisi, Orta oyunu ve Tulûat (doğaçlama) sanatçısıdır.

İsmail Hakkı Dümbüllü Kimdir?

Büyük usta Dümbüllü, 1897’de Üsküdar’da Süleyanlamğa Mahallesi’nde, Fatma Azize Hanım ve Zeynel Abidin Efendi’nin oğulları olarak dünyaya geldi. Babası Zeynel Abidin Efendi, II. Abdülhamid’in silahşörlerinden biriydi. Ailesi ona İsmail Hakkı ismini verdi.

Üsküdar İttihat-ı Terakki Mektebi’ni bitirdikten sonra askeri ortaokuluna başlayan İsmail Hakkı, okulun 3. sınıfından ayrıldı. 1917’ye kadar Karagöz Hüseyin‘in sahnesinde amatör olarak oynayan Dümbüllü, 1926 tarihine kadar da profesyonel olarak, Kel Hasan‘ın tiyatrolarında sahneye çıktı. Bu dönemde tuluat (doğaçlama) sanatı üzerinden oyunlar oynandı. 1928’de Tevfik İnce ile Direklerarası’nda Hilal Tiyatrosunu kuran İsmail Hakkı, 1933’ten sonra, Tevfik İnce ile birlikte Anadolu turnelerine çıktı.

Sözlü kültür tiyatro geleneklerini radyo, sinema gibi mecralara da aktarıp, geleneksel Türk tiyatro sanatının daha çok kişi tarafından bilinir ve sevilir hale gelmesine ve orta oyunu türünün devamlılığını sağlamaya büyük katkı sağlayan Dümbüllü, 1946’dan itibaren 50’ye yakın sinema filminde de rol aldı.

17 Nisan 1968 tarihinde, Türk tiyatrosunda geleneğin simgesi olan, Kel Hasan’dan aldığı kavuğu ve fesi, Münir Özkul’a teslim etti.

İsmail Hakkı Dümbüllü, 1973’te, Ekim ayında geçirdiği trafik kazasının ardından, 5 Kasım’da, 76 yaşına iken öldü. Cenazesi, 30 Ekim 1973 tarihinde açılan Boğaziçi Köprüsü üzerinden geçirilen ilk kişi olan Dümbüllü’nün kabri Karacaahmet Mezarlığı’nda bulunmaktadır.

Kaynak:

Cumhuriyet Gazetesi Aralık 5 1973

Hürriyet Gazetesi 10 Ocak 1974

Yaba Edebiyatı Dergisi Özel Tiyatro Sayısı 21 22 2013