Haftanın Yazarı | Anton Pavloviç Çehov Kimdir?

Anton Pavloviç Çehov (29 Ocak 1860, Taganrog Rusya – 15 Temmuz 1904, Badenweiler, Almanya), Rus tiyatro yazarı ve modern kısa öykülerin kurucularındandır.

Rusya’nın güneyinde Azak Denizi kıyılarındaki Taganrog’da bakkal bir babanın oğlu olarak Dünya’ya geldi. Dört çocuklu bir ailenin ortanca çocuğudur. Babası, ticaretten çok dini konulara eğilimleri olan sert ve otoriter bir adamdı. Babasının baskısıyla kilise korosunda ilahi söyleyen Çehov, ticarette başarı sağlayamayan babasının yerine dükkân işleriyle de ilgilendiğinden lise eğitimi uzadıkça uzadı.

Çehov, bir süre Yunanlı çocukların devam ettiği yerel bir okulda okudu. Daha sonra on yıl boyunca lisede Yunan ve Latin klasikleriyle temel bir eğitim gördü. Düş gücüne fazlasıyla olanak tanıyan bu eğitim Çehov’un yaşamı boyunca klasiklerden hoşnut olamamasına yol açacaktı. “Edebiyat Öğretmeni” adlı hikâyesi üniversite yıllarına aittir.

1876’da babasının iflas etmesi üzerine ailesi Moskova’ya göçtüğünde, kendisi bir ağabeyi ile birlikte Tagangrog’da kalarak liseye devam etti. Üç yıl boyunca, henüz çok genç olmasına karşın kendi hayatını kendi kazandı. Zor koşullar altında geçen çocukluk yılları, hikâyelerinde çocuklara geniş yer vermesine ve hep hüzünlü, incinmiş çocukları anlatmasına neden oldu.

1879’da liseyi bitirdi ve Moskova’ya giderek tıp fakültesine girdi; 1884’te doktor oldu. Tıp öğrenimi sırasında ailenin geçimine katkıda bulunmak için çeşitli dergilerde yazılar yazdı. Bu dönemde yazdığı yazılarını “Melbourne’ün Masalları” adlı kitapta toplayarak üniversiteyi bitirdiği yıl ilk kitabını yayınladı.

Çehov, üniversiteyi bitirir bitirmez hekimliğe başladı. “Cerrahlık”, “Cansız Ceset”, “Kaçak” adlı hikâyelerini bu dönemde yazdı. Hekimlik çok vaktini aldığından yazmasına engel olmaya başlayınca hekimlikten vazgeçip yazarlığa yöneldi. Yazarlığına hekimliğinin izleri görülür. Pek çok kimse onun Çarlık Rusyası’nı anlatışını, bir doktorun hastalığı teşhis edişine benzetir.

1887’de “Alacakaranlıkta” adlı öykü kitabıyla Rus Akademisi tarafından verilen Puşkin ödülü nü kazandı. Aynı yıl ilk büyük tiyatro oyunu “İvanov”, Moskova’daki Korsch Tiyatrosunda sergilendi.

Ünlü öyküsü “6. Koğuş” 1892’da yayınlandı. Aynı yıl kolera salgını olan bölgelerde doktor olarak aktif rol oynadı. Merkez Rusya’da bir Melikhov adını verdiği bir malikane satın alarak taşındı ve yaşamında “Melihova dönemi” denilen yeni bir dönem başladı. Bu dönemde yaratıcılığının zirvesine ulaştı. Sürekli kendisini ziyaret gelen dostlarını malikanede ağırladı.

1894 yılının bir bölümünü yurtdışında geçirdi. Bu arada vereme yakalandı, tedavi için Kırım’a geçti.

1895’te “Martı” oyununun ilk versiyonunu yazdı. “Sakhalin Adası”nı yayınladı. Tolstoy ile tanıştı. Oyunun St. Petersburg’daki ilk gösterimi başarısızlıkla sonuçlandı.

1897’de Köylüler adlı uzun öyküsünü yayınlattı. 1898’de Sanat tiyatrosunu Stanslavski ile birlikte kuran Nemiroviç-Dantçenko Martı’yı sahnelemek için Çehov’dan izin istedi, bu arada Çehov, ilerde evleneceği aktris Olga Knipper’le tanıştı. Martı oyunu büyük başarı elde etti. Çehov’un babası öldü.

1899’da Vanya Dayı’nın ilk gösterimi yapıldı, Toplu Yapıtlarının ilk cildi yayımlandı.

1901’de Üç Kızkardeş sahnelendi; Çehov, Kafkasya seyahatinden sonra bir ev yaptırdığı Yalta’ya döndü ve Olga Knipper ile evlendi.

1904’te “Vişne Bahçesi” Moskova’da sahnelendi. Sağlığı bozulan Çehov, eşi ile birlikte Almanya’ya gitti ve Badenwiller’da öldü.

Çehov’un bütün yapıtları ölümünden 40 yıl sonra 20 cilt halinde yayımlandı. Bu yayının 8. cildinde Çehov’un sayısı birkaç bine ulaşan mektupları yer alır.

Çehov’un tiyatro sevgisi çocukluk yaşlarında izleyici olarak başladı. Vodvil olarak adlandırdığı birer perdelik oyunlarıyla, dörder perdelik oyunlarından ilk ikisi olan İvanov ve Orman Cini’ni 1887-1890 yıllarında yazdı. En ünlü eseri Çalıkuşu idi.

Vodvilleri taşra tiyatrosunda büyük başarı kazandı. Bir Moskova tiyatrosunda sahnelenen İvanov da çok büyük başarı sağladı. Orman Cini’nin aynı başarıyı sağlamaması üzerine Çehov oyun yazmaya uzun süre ara verdi. Martı’yla yeniden oyun yazmaya başlaması ikinci başarısızlığı beraberinde getirdi. Bunun üzerine Çehov tiyatroyla ilgisini kesmeye karar verdi. Bir mektubunda şöyle diyordu: “700 yıl yaşasam bir piyes yazmam. Nesine isterseniz bahse girerim.” Bunları yazarken tiyatro sevgisini hesaba katmamıştır. Bu sırada Vanya Dayı büyük övgülere layık görülüyordu. Martı’nın ikinci sahnelenişinde kazandığı büyük başarı da Üç Kız Kardeş ve Vişne Bahçesi’ni yazmasını sağladı.

Anton Pavloviç Çehov Eserleri

Korkunç Bir Gece

Kime Anlatsam Kederimi

Sayfiyede

Doktor Çehov’dan Öyküler

Kaştanka

Düello

Martı

Kadın Öyküleri

Köpeğiyle Dolaşan Kadın

Büyük Oyunlar

Kabuğuna Sinmiş Adam

Altıncı Koğuş

Vanya Dayı

Üç Kız Kardeş

Düşünür

Seçme Hikayeler

Sahalin Adası

Üç Kedi Yavrusu

Ateşler / Çukurda

Memurun Ölümü – Bütün Öyküleri 1

Entipüften Bir Adam – Bütün Öyküleri 2

Eczacının Karısı – Bütün Öyküleri 3

Kırlarda Bir Gün – Bütün Öyküleri 4

Düello – Bütün Öyküler 6

Kara Keşiş – Bütün Öyküleri 7

Söğüt Ağacı

Sevgili Doktor

Ayı

Besleme

Vişne Bahçesi

Asma Katlı Ev

Parti

Hikayelerden Bir Demet

Yazışmalar

Hayat Yoldaşı

Toplu Eserleri – Hikayeler 1

Yeni Bulunmuş Hikayeler

Albion’un Kızı

İvanov

Bütün Oyunlar

Teklif

Önemli Bir Olay

Kül Altında Kor

Not Defteri

Taşralı

Üç Ürpertici Öykü

Belalı Misafir

Bukalemun Hikayeler

Kadın Kalbi

Kuşçu

Kısa Oyunları

Kısa Oyunları (9 Oyun)

Köylüler

Seçme Öyküler 1

Seçme Öyküler 2

Tek Perdelik 9 Oyun

Kırlarda Bir Gün

Üç Yıl

Doxsanıncı İllərdə

Bir Ressamın Hikayesi

Briç Oyunu

Bütün Öyküler 1 (1880-1884)

Bütün Öyküler 2 (1885-1886)

Bütün Öyküler 3 (1886)

Bütün Öyküler 4 (1887)

Bütün Öyküler 6 (1891-1893)

Bütün Öyküler 7 (1893-1895)

Bütün Öyküler 8 (1895-1900)

Küçük Köpekli Kadın

Martı ve Vişne Bahçesi

Çehov’dan Seçme Öyküler

Gooseberries

Bir İhtiyarın Not Defterinden

Çehov Toplu Eserler

Tiyatro oyunları

Tütünün Zararları (О вреде табака; 1886, 1902)

Kuğunun Şarkısı (Лебединая песня, 1887)

İvanov (Иванов, 1887)

Ayı (Медведь: Шутка в одном действии, 1888)

Bir Evlenme Teklifi (Предложение, c. 1888-1889)—one act

A Tragedian in Spite of Himself ya da A Reluctant Tragic Hero (Трагик поневоле, 1889)

Düğün (Свадьба, 1889)—one act

Tatyana Repina (Татьяна Репина, 1889)

The Wood Demon (Леший, 1889)

The Festivities (Юбилей, 1891)

Martı (Чайка, 1896)

Vanya Dayı (Дядя Ваня, 1899-1900)

Üç Kızkardeş (Три сестры, 1901)

Vişne Bahçesi (Вишнёвый сад, 1904

Anayol Kıyısında (1884).

Öyküleri

Altıncı Koğuş (1892)

Yeni Bulunmuş Hikayeler

Kaynakça: Wikipedia

Allen, David, Performing Chekhov, Routledge (UK), 2001, 978-0-415-18934-7

Bartlett, Rosamund, and Anthony Phillips (translators), Chekhov: A Life in Letters, Penguin Books, 2004, 978-0-14-044922-8

Bartlett, Rosamund, Chekhov: Scenes from a Life, Free Press, 2004, 978-0-7432-3074-2

Benedetti, Jean (editor and translator), Dear Writer, Dear Actress: The Love Letters of Olga Knipper and Anton Chekhov, Methuen Publishing Ltd, 1998 edition, 978-0-413-72390-1

Benedetti, Jean, Stanislavski: An Introduction, Methuen Drama, 1989 edition, 978-0-413-50030-4

Borny, Geoffrey, Interpreting Chekhov, ANU Press, 2006, 1-920942-68-8, free download 15 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Chekhov, Anton, About Love and Other Stories, translated by Rosamund Bartlett, Oxford University Press, 2004, 978-0-19-280260-6

Chekhov, Anton, The Undiscovered Chekhov: Fifty New Stories, translated by Peter Constantine, Duck Editions, 2001, 978-0-7156-3106-5

Chekhov, Anton, Easter Week, translated by Michael Henry Heim, engravings by Barry Moser, Shackman Press, 2010

Chekhov, Anton, Forty Stories, translated and with an introduction by Robert Payne, New York, Vintage, 1991 edition, 978-0-679-73375-1

Chekhov, Anton, Letters of Anton Chekhov to His Family and Friends with Biographical Sketch, translated by Constance Garnett, Macmillan, 1920. Full text at Gutenberg. 24 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim tarihi 16 Şubat 2007.

Chekhov, Anton, Note-Book of Anton Chekhov, translated by S. S. Koteliansky and Leonard Woolf, B.W. Huebsch, 1921. Full text at Gutenberg. 24 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim tarihi 16 Şubat 2007.

Chekhov, Anton, The Other Chekhov, edited by Okla Elliott and Kyle Minor, with story introductions by Pinckney Benedict, Fred Chappell, Christopher Coake, Paul Crenshaw, Dorothy Gambrell, Steven Gillis, Michelle Herman, Jeff Parker, Benjamin Percy, and David R. Slavitt. New American Press, 2008 edition, 978-0-9729679-8-3

Chekhov, Anton, Seven Short Novels, translated by Barbara Makanowitzky, W.W.Norton & Company, 2003 edition, 978-0-393-00552-3

Clyman, T. W. (Ed.). A Chekhov companion. Westport, Ct: Greenwood Press, (1985). 9780313234231

Finke, Michael C., Chekhov’s ‘Steppe’: A Metapoetic Journey, an essay in Anton Chekhov Rediscovered, ed Savely Senderovich and Munir Sendich, Michigan Russian Language Journal, 1988, OCLC 17003357

Finke, Michael C., Seeing Chekhov: Life and Art, Cornell UP, 2005, 978-0-8014-4315-2

Gerhardie, William, Anton Chekhov, Macdonald, (1923) 1974 edition, 978-0-356-04609-9

Gorky, Maksim, Alexander Kuprin, and I.A. Bunin, Reminiscences of Anton Chekhov, translated by S. S. Koteliansky and Leonard Woolf, B.W.Huebsch, 1921. Read at eldritchpress. 14 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim tarihi 16 Şubat 2007.

Gottlieb, Vera, and Paul Allain (eds), The Cambridge Companion to Chekhov, Cambridge University Press, 2000, 978-0-521-58917-8

Jackson, Robert Louis, Dostoevsky in Chekhov’s Garden of Eden—’Because of Little Apples’, in Dialogues with Dostoevsky, Stanford University Press, 1993, 978-0-8047-2120-2

Klawans, Harold L., Chekhov’s Lie, 1997, 1-888799-12-9. About the challenges of combining writing with the medical life.

Malcolm, Janet (2004) [2001]. Reading Chekhov, a Critical Journey. Londra: Granta Publications. ISBN 9781862076358. OCLC 224119811.

Miles, Patrick (ed), Chekhov on the British Stage, Cambridge University Press, 1993, 978-0-521-38467-4

Nabokov, Vladimir, Anton Chekhov, in Lectures on Russian Literature, Harvest/HBJ Books, [1981] 2002 edition, 978-0-15-602776-2.

Pitcher, Harvey, Chekhov’s Leading Lady: Portrait of the Actress Olga Knipper, J Murray, 1979, 978-0-7195-3681-6

Prose, Francine, Learning from Chekhov, in Writers on Writing, ed. Robert Pack and Jay Parini, UPNE, 1991, 978-0-87451-560-2

Rayfield, Donald (1997). Anton Chekhov: A Life. Londra: HarperCollins. ISBN 9780805057478. OCLC 654644946 and 229213309.

Sekirin, Peter. “Memories of Chekhov: Accounts of the Writer from His Family, Friends and Contemporaries,” MacFarland Publishers, 2011, 978-0-7864-5871-4

Simmons, Ernest Joseph (1970) [1962]. Chekhov: A Biography. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 9780226758053. OCLC 682992.

Speirs, L. Tolstoy and Chekhov. Cambridge, England: University Press, (1971), 0521079500

Stanislavski, Constantin, My Life in Art, Methuen Drama, 1980 edition, 978-0-413-46200-8

Styan, John Louis, Modern Drama in Theory and Practice, Cambridge University Press, 1981, 978-0-521-29628-1

Wood, James (2000) [1999]. “What Chekhov Meant by Life”. The Broken Estate: Essays in Literature and Belief. New York, NY: Modern Library. ISBN 9780804151900. OCLC 863217943.

Zeiger, Arthur, The Plays of Anton Chekhov, Claxton House, Inc., New York, NY, 1945.

Tufarulo, G, M., La Luna è morta e lo specchio infranto. Miti letterari del Novecento, vol.1- G. Laterza, Bari, 2009– 978-88-8231-491-0.