Haftanın Filmi | Nürnberg Davası ve Nürnberg Mahkemeleri
Filmin Orijinal İsmi: Judgment At Nuremberg
Tarih / Vizyon Tarihi: 19 Aralık 1961
Süre: 186 dk.
Tür: Dram,
Yönetmen: Stanley Kramer
Senarist: Montgomery Clift , Abby Mann
Yapımı: 1961 – ABD
Nuremberg Mahkemesi Film Konusu
Soğuk savaş sürmektedir ve birçok insan II. Dünya Savaşı’nda yaşanan acı olayları unutmak istemektedir. Suçları hakkında hiçbir şüphe olmamasına rağmen politik baskılar nedeniyle tereddüt geçiren yargıç Haywood, II. Dünya Savaşı’nda Nazi eylemlerini yasal hale getiren dört yargıç hakkında en doğru kararı vermek zorundadır.
İkinci Dünya Savaşının bitiminden sonra görülen Nürnberg davası…
Nürnberg Davası, 8 Ağustos 1945’te Londra Antlaşması ile oluşturulan Uluslararası Askeri Mahkeme tarafından Nasyonal Sosyalist Parti’nin (Naziler) önde gelen 22 üyesinin Üçüncü Reich’ın önemli devlet adamları ve subaylarının savaş suçlusu olarak yargılandığı dava (20 Kasım 1945-1 Ekim 1946).
Mahkemenin verdiği 12 ölüm cezasından (H. Göring, M. Bormann, J. Ribbentrop, E. Sauckel, A. Seyss-İnquart, A. Rosenberg, W. Frick, J. Streicher, H. Frank, A. Jodl, E. Karltenbrunner) 10’u yerine getirildi. H. Göring intihar etti, M. Bormann gıyabında idam cezasına çarptırıldı. H. Schacht, V. Papen ve H. Fritzche aklandı. Öteki suçlulardan R. Hess, E. Raeder, W. Funk, yaşamboyu; K. Neurath, K. Dönitz, Schirach, A. Speer 10-20 yıl arasında hapis cezalarına çarptırıldılar. Mahkeme sanıkları, barışa ve insanlığa karşı suçlarından çeşitli cezalara çarptırdı.
***
Nürnberg Duruşması filmi Nazilerin de kullandığı eski bir Alman askeri marşı ile başlıyor ve marşta şu sözler geçiyor: Bizler yürüdüğümüzde Alman kapılarından çıkacağız … yarın geleceğiz ve yine buluşacağız, bu yüzden güzelim yeşil bir ıhlamur ağacının altında (bayrağı) dalgalandır ve şarkı söylemeye devam et!
Bu epik marş ile film başladığı sırada kadrajda kocaman bir Nazi Swastika sı vardır. Marş bitimine yakın yukarıdaki sözler söylenince Swastika birden havaya uçurulur. Görüntülerdeki sahne, bunun film kurgusu değil gerçek bir görüntü olduğu görülüyor.
Nürnberg’de Hitler’in meşhur mitinglerini yaptığı meydanda bulunan bu devasa Swastika, Amerikan askerlerince epik bir şekilde yok ediliyor.
Tarih ironilerle dolu gerçekten de bugün Nürnberg mitinglerinin yapıldığı meydan ağaçlandırılmış ve yeşillendirilmiş durumda. Sevgililer buluşup ağaçların altında şarkılar söyleyebilirler fakat Nazi bayraklarını bugün kolay kolay dalgalandıramazlar. Çünkü bunun Alman kanunlarınca sert yasal yaptırımları vardır.
Nürnberg Davası Filmi başladığında, 1948’e ait Nürnberg’in yerle bir olmuş görüntülerine şahit oluyoruz.
Amerikalı yargıcımız Haywood Amerika’dan yeni gelmiştir ve yerleşeceği eve gitmektedir. Yıkıntılar arasından mahvolmuş bu şehirden geçerken şöyle bir ifade kullanır;
“This is where the nazi meetings held isn’t it?” Yanında oturan senatör de hepsi buraya geldi” der.
Hitler, Goebbels, herkes! Almanya’nın her tarafından, Alman şoför Schmidt gergindir süratle yargıcı evine bırakmak ister ve her önüne gelene korna çalar bu onda daha önceden kalmış olan tahammülsüz disiplininin bir göstergesi olsa gerektir. Yargıcımız ani bir kornayla havaya zıplar kornayı bu denli patlatmasının lüzumu var mı? diye sorar, senatör de şoförün kulağına eğilir ve kornayı bu denli çalmasının lüzumsuz bir şey olduğunu söyler. Schmidt de derin bir nefes alır doğrulur ve kibarca arabasını sürmeye devam eder.
Yargıcın kaldığı ev eski bir Nazi Generaline aittir. Kendisi ülkesi için kahramanca çarpışırken ölmüştür, ülkesi için her şeyi yapmayı göze almıştır fakat Hitler’in yaptığı şeylerden aslında haberi yoktur. Bunu filmin devamında yargıcın mutfakta ev sahibi kadının evde kalan eşyalarını almaya geldiği sırada onunla tanışması ve sonrasında yarı romantik geliştirdiği ilişki sırasında aralarında geçen diyaloglardan öğreniyoruz.
…