Kadınlar Yaşamın Her Yerinde | Adil Okay
“UÇUYOR BUNLAR…”
Mersin’de “Kadın Emeği Kolektifi'”nin çağrısıyla bir araya gelen 5 Kadın Fotoğrafçı, Derya Narlı, Fevziye Yürek, Hatice Ataç, Tülin Şahin Okay ve Zeynep Yıldırım, cinsiyetçi bakış açısıyla sıra dışı sayılan çeşitli işlerde çalışan” Balıkçı Gülseren, taksi şoförü Suzan, baloncu Fatoş, Erkekler kahvehanesinde çalışan Özlem’le aylar süren bir çalışma yaptılar.
Sonuçta muhteşem bir sergi çıktı ortaya. Sanatın sağaltan sorgulatan gücünü bir kez daha görmüş oldum.
Açılışa gelemeyen arkadaşlar bu fırsatı kaçırmayın. Sergi 15 Aralık’a kadar ziyarete açıktır. Ayrıca başka kentlere de yelken açacaktır. Siz de fotoğrafçılarla iletişime geçebilir, yaşadığınız kente – ülkede bu serginin açılmasına vesile olabilirsiniz.
Kadın arkadaşların sergi açılışında yaptıkları konuşmalarından birkaç bölüm paylaşıyorum:
***
“Kadın Emeği Kolektifi’nin çağrısıyla bir araya gelerek bir yıldır bu çalışmayı yürüten biz fotoğrafçılar; Derya Narlı, Fevziye Yürek, Hatice Ataç, Tülin Şahin Okay ve Zeynep Yıldırım; sanatın ve fotoğrafın anlatım gücünden yararlanarak insana, yaşama ve kadına dair sözlerimizi kadın bakış açımız ve kadın duyarlılığımızla kadrajımızdan aktarmaya çalıştık.
İnsan hakları haftası içinde bulunduğumuz bu günlerde, ne yazık ki nefret ve ayrımcılığın derinleştiği, her gün en az bir kadın cinayetinin işlendiği, hak ihlallerinin ayyuka çıktığı, ekonomik krizin altında ezildiğimiz zamanlar yaşıyoruz. Ancak biz kadınlar diyoruz ki, yaşamın ve özgürlüğün yanında, yaşamın her yerindeyiz.
Kadınlar, toplumsal cinsiyete dayalı algılamalarla oluşturulan roller nedeniyle, eşitsiz, ikincil konumlara yerleştirilmektedir. Bu cinsiyetçi yapı, kadınların ev içinde kalmalarını, iş yaşamında ise düşük statülü, daha az ücretli, esnek çalışma saatlerinin olduğu, güvencesiz koşullarda çalışmalarına neden olmaktadır. Öte yandan, cinsiyete ait rol ve davranışları belirleyen “toplumsal cinsiyet” algıları, kadınları “duygusal”, “hassas”, “güçsüz”, “korunmaya muhtaç” gibi gerçeklik temeli olmayan nitelikler ile tanımlamaktadır. Bazı meslekler kadınlar için uygun görülürken, bazıları ise ‘yapamaz’, ‘beceremez’, hatta ‘yapmamalıdır’ önyargısıyla uygun görülmemektedir. Oysa elbette, kadınlar da erkekler gibi her alanda ve her yerde çalışıp, üretip, yaşamın her alanında var olabilirler.
“UÇUYOR BUNLAR/Kadınlar Yaşamın Her Yerinde” adlı Fotoğraf çalışmamız ile toplumun, kadınların çalışmasına alışık olmadığı işlerde ve alanlarda, toplumsal önyargılara aldırmadan çalışan kadınların mücadelelerine tanıklık ettik. Kolektif Kadın Fotoğrafçılar olarak, amacımız kadınların her alanda cesaret, cüret, direnç ve inançla var olabileceklerini, başarabileceklerini göstermektir.
Bu çalışmamız ile cinsiyetçi toplumsal algıda ‘erkek alanlar’ olarak tanımlanan işlerde risk, zorluk ve engellemelere rağmen çalışan kadınların hikâyelerine tanıklık etmenin, diğer kadınların da çekincelerinin ortadan kalkmasına yardımcı olacağını, önlerindeki engelleri aşabilmeleri açısından onları cesaretlendireceğini ve toplumda aşılması gereken cinsiyetçi önyargılarda ise farkındalık yaratacağını düşünüyoruz.
“Uçuyor Bunlar/Kadınlar Yaşamın Her Yerinde” fotoğraf sergimiz, “erkeklere” ait kabul edilen alanlara “kadın” kimlikleri ile giren, toplumsal ve kültürel olarak çizilmiş sınırları zorlayarak mücadele eden dört kadının hikâyesini anlatıyor: Gülseren, Özlem, Suzan ve Fatoş…
Bu kadınlar, cinsiyet ayrımcı toplumsal önyargılara aldırmadan işlerini yaparken taksi şoförlüğünden erkek kahvesinde servis elemanlığına, balıkçılıktan, simitçiliğe bir çok işte de çalışarak ‘Biz varız, emeğimizin, ekmeğimizin, yaşamı peşindeyiz’ diyerek ataerkil zihniyete, toplumsal cinsiyete dayalı önyargılara meydan okuyorlar.”
KOLEKTİF KADIN FOTOĞRAFÇILAR:
Derya Narlı, Fevziye Yürek, Hatice Ataç, Tülin Şahin Okay, Zeynep Yıldırım
Sergi Adresi: Yenişehir Belediyesi. Atatürk Kültür merkezi. Sergi Salonu. Yenişehir- Mersin