Medya sanatçısı Albena Baeva’nın İstanbul’daki ilk kişisel sergisi “Fire”

Medya sanatçısı Albena Baeva’nın İstanbul’daki ilk kişisel sergisi “Fire”  Fırat Arapoğlu küratörlüğünde…

6 Nisan’da Collect Gallery’de açılıyor. Sanatçı ayrıca, koreograf ve performans sanatçısı Korhan Başaran,  yönetmen ve sanatçı Osman Nuri İyem, film yapımcısı Alican Muhittin Dilege ve müzisyen Ivan Shopov işbirliği ile hazırladığı video çalışmasını da sergileyecek.   

Fire /Fırat ARAPOĞLU*

Fransızca kökenli bir sözcük olan “fire”** “yok olan, eksik ve kayıp olan” anlamına gelmektedir. Fransızca “feu” kelimesinden türetilmiştir ve “feu” kelimesi de Latince “focus” kelimesinden gelişerek, “ateş” veya “ocak” anlamına gelmektedir. Bulgarcada ve Türkçede “fire” olarak kullanıldığı zaman genellikle bir şeyin eksik, kayıp veya zarar görmüş olduğunu ifade etmek için kullanılır. Buna “bir üretimde ya da bu üretimin ürünlerinde fire var” şeklinde kullanılması örnek olarak gösterilebilir.

Peki bu sözcük, çağımızı yorumlamada nasıl bir metafor olarak kullanılabilir? Örneğin modernizasyon sürecinde bazı değerlerin yok olması veya yerini başka değerlere bırakması bir “fire” midir? Ya da kültürel kimliğin korunmasındaki zorluklar? İçinde bulunduğumuz çağdaki siyasi çatışmalar, savaşlar veya toplumsal huzursuzluklar sonucu ortaya çıkan kayıplar ve yıkımlar birer “fire” değil midir? Ya da çıldırmış kapitalist çağda küresel ekonomik kayıplar, işsizlik ve yoksulluk gibi konular “fire” kavramıyla ilişkilendirilebilir mi? 

Albena Baeva “Fire” başlıklı sergisinde yaban arısı kraliçelerini merkeze koyduğu biçimiyle bizlere “fire” kavramını sorgulatıyor. Öncelikle onlardan bahsetmek istiyorum. Yaban Arısı heykel serisi, sanatçının güncel meselelerle çok yönlü ilişkisinin çarpıcı bir kanıtıdır. Albena Baeva, ilkel kadın heykellerini modern 3D baskı teknolojisi ve canlı PLA plastiğiyle işlediği yaban arısının varlığıyla birleştirerek, izleyicileri ekolojik ve sosyal manzaralarımızın karmaşıklıklarını aydınlatmak için geçmiş ve bugünün kesiştiği bir alana davet ediyor.

Biçim ve malzemelerin yan yana geldiği seride, geleneksel kadın heykellerinin yumuşak kıvrımları yaban arısının agresif çizgileriyle keskin bir tezat oluşturuyor. Malzeme seçimi, modern endüstriyel uygulamaların çevresel sonuçlarına dair bir hatırlatma işlevi görüyor. Sarı, kırmızı ve macenta gibi renklerin kullanımı, heykellerin varlığına dikkat çekerek ve izleyiciden etkileşim talep ederek görsel bir dinamizm katmanı ekliyor.

Ekolojik dengesizlik ve insanın doğal dünyaya müdahalesi temalarını irdeleyen bu çalışmasıyla doğa ve kültürü iç içe geçirerek insanlığın çevreyle ilişkisi ve eylemlerinin sonuçları üzerine düşünmeye sevk ediyor. Gücü ve dayanıklılığıyla eşek arısı, türler ve ekosistemler arasındaki karmaşık karşılıklı bağımlılık ağı için bir metafor görevi görüyor.

Bu formları çağdaş bir çerçevede yeniden bağlamsallaştıran seri, geçmiş ve bugün arasındaki boşluğu dolduruyor ve tarihsel anlatıların ve bunların modern dünyamızla ilgisinin yeniden değerlendirilmesine davet ediyor. Aynı zamanda Donna Haraway’in yazılarında keşfedilen temaları, özellikle de melezlik ve direnişin sembolü olarak siborg kavramını yansıtıyor. Sanatçının 3D baskıları, çağdaş sanatta teknolojinin rolü ve sosyal normları hem yansıtma hem de eleştirme potansiyeli hakkında süregelen tartışmalara katkıda bulunurken, sanat dünyasında temsilin doğası ve güç dinamikleri hakkında asırlık sorularla da ilgileniyor.

Öte yandan Baeva’nın plastik atıklarla doldurduğu küreler, teknolojik atıkların ve genel olarak çevreye zararlı atıkların birikimini ve çevresel etkilerini temsil etmektedir. 3D ile tasarlanmış yaban arısı kafaları ise insanımsıların doğaya ve doğal yaşama karşı olan tahribatını simgeliyor. Bu, insan etkisinin doğal yaşamı nasıl etkilediğini ve ekolojik dengeyi nasıl bozduğunu vurgulamaktadır. Ayrıca, plastik atıkların doğaya verdiği zararı da yansıtır. Ayrıca teknolojinin doğal yaşam üzerindeki etkisini ve doğayla teknoloji arasındaki çatışmayı da göstermektedir. Bu, insanların teknolojiye olan bağımlılığının doğal yaşamı nasıl etkilediğini ve bu etkinin gelecekte nasıl bir tehdit oluşturabileceğini düşündürür.

Baeva, günümüz toplumunun ve kültürünün içine düştüğü çelişkileri yansıtırken, teknolojik gelişmeler ve tüketim alışkanlıklarıyla birlikte artan plastik atıkları görünür kılarak, doğal dengenin bozulması ve ekolojik sorunların derinleşmesini göstermektedir. Bu durum, özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaşayan insanları ve doğal yaşamı daha fazla etkiler, bu da eşitsizlikleri derinleştirir. 

İnsanlığın sanayi devriminden bu yana doğaya ve çevreye olan etkileri giderek artmaktadır ve endüstrileşme, doğal kaynakların hızla tükenmesine ve çevre kirliliğinin artmasına neden olmuştur. Ekonomik olarak, tüketim kültürünün yaygınlaşması ve kar odaklı üretim anlayışı, doğal kaynakların plansızca kullanılmasına ve atıkların artmasına yol açmıştır. 

Albena Baeva bu serisiyle izleyicilere pasif kalmayıp eyleme geçme çağrısında bulunuyor. İklim krizi, eşitsizlik ve doğal yaşamın korunması konularında bilinçlenmek ve harekete geçmek gerektiğini vurguluyor. Bireylerin ve toplumların sürdürülebilir yaşam ve çevre koruma konusunda sorumluluk almaları gerektiğini hatırlatırken, bu bağlamda toplumsal değişim ve dönüşüm için önemli araçları duyumsatıyor. 

Sergi 6 Mayıs’a kadar Collect Gallery’de görülebilir.                                                           

Media artist Albena Baeva’s first solo show in Istanbul, “Fire”, opens at Collect Gallery on April 6, curated by Fırat Arapoğlu.. The artist will also exhibit her video work, which she created in collaboration with choreographer and performance artist Korhan Başaran, director and artist Osman Nuri İyem, film producer Alican Muhittin Dilege and musician Ivan Shopov.

Wastage

Fırat ARAPOĞLU*

“Fire”** is a French word meaning “that which is destroyed, missing, or lost.” It is derived from the French word “feu,” which in turn developed from the Latin word “focus,” meaning “fire” or “hearth.” When it is used as “waste” in Bulgarian and Turkish, it usually means that something is missing, lost, or damaged. An example is “there is waste in a production or the products of this production.”

So, how can this word be used as a metaphor to interpret our age? For example, is it a “waste” when some values disappear or are replaced by other values in modernization? Or the difficulties in preserving cultural identity? Isn’t the loss and destruction caused by political conflicts, wars, or social unrest in the current era a “waste”? Or can global economic losses, unemployment, and poverty in a capitalist age gone mad be related to the concept of “waste”? 

In her exhibition titled ‘Fire,’ Albena Baeva skillfully challenges our understanding of the concept by placing wasp queens at the forefront. The Wasp sculpture series is a powerful testament to the artist’s adeptness in engaging with pressing contemporary issues. By fusing primitive female sculptures with the presence of a wasp brought to life through modern 3D printing technology and living PLA plastic, Albena Baeva invites viewers into a realm where past and present converge, shedding light on the intricacies of our ecological and social landscapes.

The juxtaposition of form and materials in Albena Baeva’s exhibition is visually striking. The gentle curves of traditional female sculptures starkly contrast with the bold lines of the wasp. The choice of materials serves as a stark reminder of the environmental consequences of modern industrial practices. The vibrant colors, such as yellow, red, and magenta, inject a sense of dynamism, compelling the viewer to engage with the sculptures.

Albena Baeva’s work is not merely a reflection on the past or contemplating the future. It is a call to action, exploring the themes of ecological imbalance and human intervention in the natural world. With its strength and endurance, the wasp is a metaphor for the complex web of interdependence between species and ecosystems, a reminder of the urgent need to address the consequences of our actions on the environment.

By recontextualizing these forms in a contemporary framework, the series bridges the gap between past and present and compels a reevaluation of historical narratives and their significance in our modern world. It resonates with themes explored in Donna Haraway’s writings, particularly the concept of the cyborg as a symbol of hybridity and resistance. Her 3D prints contribute to ongoing debates about the role of technology in contemporary art and its potential to reflect and critique social norms while engaging with timeless questions about the nature of representation and power dynamics in the art world.

On the other hand, Baeva’s spheres filled with plastic waste represent the accumulation and environmental impact of technological waste and harmful waste in general. The 3D-designed wasp heads symbolize the destruction of nature and wildlife by humanoids. This emphasizes how human impact affects natural life and disrupts the ecological balance. It also reflects the damage caused to nature by plastic waste. It also shows the effects of technology on natural life and the conflict between nature and technology. This suggests how people’s dependence on technology affects the natural world and how this effect could pose a threat in the future.

Baeva reflects the contradictions of today’s society and culture and shows the deterioration of the natural balance and the deepening of ecological problems by making the increasing plastic waste visible with technological developments and consumption habits. This situation affects people living in developing countries and their natural lives more, which deepens inequalities. 

Humanity’s impact on nature and the environment has been increasing since the Industrial Revolution. Industrialization has led to the rapid depletion of natural resources and increased environmental pollution. Economically, the spread of consumer culture and profit-oriented production has led to the unplanned use of natural resources and increased waste. 

Through this series, Albena Baeva urgently calls on viewers not to be passive observers but to take action. She underscores the imperative to raise awareness and address the pressing issues of climate crisis, inequality, and natural life protection. She reminds us that individuals and societies bear the responsibility for sustainable living and environmental protection, and in this context, she enlightens us about crucial tools for social change and transformation.

The exhibition can be seen at Collect Gallery until May 6.

Albena Baeva’nın biyografisi

Albena Baeva, Bulgaristan’da interaktif sanatın öncülerinden biridir. Yapay zeka, fiziksel etkileşim, yaratıcı kodlama ve artırılmış gerçeklikle çalışır. Eserleri Avrupa ve ABD’deki uluslararası festivallerde, galerilerde ve müzelerde sergilenmiş ve yakın zamanda Art Collection Telekom’un bir parçası olmuştur. 

Albena ayrıca sanatçıların eserlerinin gelişimini destekler ve tanıtımında aktif rol oynar. İnteraktif tasarım stüdyosu Reaktiv’in ve Bulgaristan’daki dijital sanat galerisi Galeri ve AR heykel parkı Ploshtadka’nın kurucusudur. Ayrıca biyo-sanat örgütü Symbiomatter’ın kurucu ortağıdır ve disiplinler arası yeni performans araçları platformu Runabout projesinin arkasındaki itici güç olmuştur. 

Albena’nın Sofya Ulusal Güzel Sanatlar Akademisi’nde Restorasyon ve Dijital Sanat bölümlerinden iki yüksek lisans derecesi vardır; 2023’te Global Fund for Women’den Artist Changemaker ve Denise Allen Emerging Artist ödüllerini kazandı. Everything is Just Fine Komisyonu’ndan Bulgarian Fund for Women fonunu (2019) aldı, uluslararası Essl Güncel Sanat Ödülü’nü (2011) ve VIG Özel Davetini (2011) kazandı. 

Eserleri Avusturya’daki Essl (2011), Finlandiya’daki EMMA (2013), Sırbistan’daki MCV Vojvodina (2015 ve 2019) gibi çağdaş sanat müzelerinde ve Avusturya, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Kıbrıs, Danimarka, Fransa, Finlandiya, Almanya, Macaristan, İtalya, Litvanya, İsviçre, Sırbistan, Türkiye, Ukrayna ve ABD’deki video ve performans festivallerinde ve galerilerinde sergilenmiştir.

Biography of Albena Baeva

Albena Baeva is at the forefront of interactive art in Bulgaria. She works with artificial intelligence, physical computing, creative coding, and augmented reality. Her works have been shown internationally at festivals, galleries, and museums in Europe and the USA and recently became part of the Art Collection Telekom. 

Albena actively presents and supports other artists in the development of their works. She is a co-founder of the studio for interactive design Reaktiv and the only gallery for digital art in Bulgaria gallery Gallery and its AR sculpture park Ploshtadka. She has also co-founded the bio-art organisation Symbiomatter and was the driving power behind of the interdisciplinary platform for new performance instruments Runabout project.

Albena has two MAs; in Restoration and Digital Arts from the National Academy of Art in Sofia. In 2023 she was awarded the Artist Changemaker and the Denise Allen Emerging Artist Awards from Global Fund for Women. She received an Everything is Just Fine commission from the Bulgarian Fund for Women (2019), won the international Essl Art Award for contemporary art (2011), and the VIG Special Invitation (2011).

Her work was shown in museums for contemporary art including Essl (Austria, 2011), EMMA (Finland, 2013), MCV Vojvodina (Serbia, 2015 and 2019), galleries and festivals for video and performance in Austria, Bulgaria, Czech Republic, Cyprus, Denmark, France, Finland, Germany, Hungary, Italy, Lithuania, Switzerland, Serbia, Turkey, Ukraine and the USA.

Ziyaret Saatleri/ Visiting hours:

Salı – Cumartesi: 11:00 – 19:00

Adres:

Collect Gallery / Juma: Kemankeş Karamustafa Paşa, Mumhane Cd. No:46-50, Beyoğlu/İstanbul

Detaylı bilgi ve söyleşi talepleri için lütfen iletişime geçiniz/ For detailed information and interview requests, please contact:

İletişim/Communication:

Mina Asena Öztürk

https://collect-gallery.com 

info@collect-gallery.com

mina@collect-gallery.com

asenaminaozturk@gmail.com

+90 (545) 862 74 50

+90 (530) 519 91 22