Kafkaesk Protagonistin Libidinal Performans Düşüklüğü-Josef H. Kılçıksız

https://www.mevzuedebiyat.com/kafkaesk-protagonistin-libidinal-performans-dusuklugu/

Yeraltına çekilen ya da başkalaşım geçirmek yoluyla böceğe dönüşen öznenin kaçış hattı üzerinde karşılaştığı yabancılaşma ve yenilgi gibi olguları sorunlaştırmayı amaçlayan bir deneme bu.

Bu deneme, libidonun olağan biyolojik işlevlerinin tümüyle dışında kalan iktidâr alanını sorgulamak istemektedir.

Öncelikle libido kavramını sadece cinsel içgüdünün değil de hem yaşam hem de ölüm içgüdüsünü kapsayan bir kavram olarak, yaşam enerjisinin bütünü anlamında kullandığımı belirteyim.

Aşkı ve yaşama sevincini coşkusal-erotik aşırılıkla karıştıran anlayış, cinselliği üreme ve haz odaklı eril militan bir eylem olarak algılayan anlayıştır. Bu açıdan bakıldığında libido kavramına atfedilen içeriğin sorgulanması elzemdir.

xxx

Kafkaesk protagonist dünyanın ruhundaki körlüğü ve adaletsizliği idrak etmiş kişidir. Kafkaesk protagonistler sürü insanına ait bir ressentimentle kendilerini zehirlemek yerine geri çekilmeyi yeğlerler. Buradaki geri çekilme bir münzevi nevrozu değildir. Sonsuzcasına dallanıp budaklanan sosyal bir komplonun labirentinde kaybolmuşlardır. Bu geri çekilme boğuntu veya bunaltı uğrağında öznenin düşük libidinal performansına paralel olarak iktidarsızlığını ve aczini açığa çıkaran işlevler üstlenir.

xxx

Dostoyevski’nin anti kahramanları toplumdan ve kültürden kaçmanın mekânsal boyutu olarak yeraltını seçerler. Gregor Samsa’nın bir böcek olarak yaşadığı odası da tıpkı yeraltı gibi protagonistin toplumdan kaçtığı -başka bir deyişle maskelerine ihtiyaç duymadığı- bir mahrem topografyası olarak ileri çıkar.

xxx

Kullanım değerinin yerini mübadele değerinin aldığı, insanlararası ilişkileri yönlendiren bütün insani değerlerin paraya tahvil edildiği kapitalist üretim ve pazar koşullarında anlamlı ve sahici ilişkiler arayışı içinde olan öznenin yaşaması olası bütün hayal kırıklıkları ile sarsıntıları ve ruhsal yıkılışları biraz da soruna konulan yanlış tanıyla ilgilidir. Hastalığın kendisini değil semptomlarını tedavi etmeye yönelik geçiştiren, fanatik existenzialist tutumla ilgilidir. Hayal kırıklıkları, sarsıntılar ve ruhsal yıkılışlar nedeniyle öznenin içine düştüğü yenilgi kompleksi ve özkıyım eğilimi de hastalığın semptomlarına daîr şeylerdir. Sorun aslında insanın yaşam sevincini kıran bir rejim ve sistem sorunudur.

xxx

Yazının tamamı için

https://www.mevzuedebiyat.com/kafkaesk-protagonistin-libidinal-performans-dusuklugu/

https://www.mevzuedebiyat.com/kafkaesk-protagonistin-libidinal-performans-dusuklugu/