Günün Kitabı | Yırtıcı Küreselleşme | Rıchard Falk

Değerlendirme, Yazar Ali İhsan Dilmen

Küre Yayınlarından çıkan, eleştirel bir kitap…

Adındanda anlaşılacağı gibi akademisyen yazar/entelektüel Rıchard Falk Küreselleşme konusunu detaylı bir şekilde gündemine almış. Sovyetlerin çöküşünün ardından sahaya hakim olan Liberal kapitalizmin dünya kaynaklarını tüketme, çevreye ve iklime dair oluşturduğu zararlar, Kuzey/Güney, Zengin/Fakir toplumlar arasında oluşturduğu fark, yağmalanan dünya, sömürülen insanlık ve en kötüsü gelecek nesiller için oluşturduğu tehdit büyük tehlike oluşturmaktadır.

İnsanlık bugün bu can yakıcı soruya cevap aramakta, maddi ilerlemenin ortaya çıkardığı zararların maliyetini yoksul ülkeler, insanlar ve gelecek nesiller için ortaya çıkar gelir adaletsizliğinin yaralarına, dünyanın yaşadığı olumsuz etkilerin nasıl giderileceğini konuşmakta ve hatta konunkn farkında olan düşünürleri ve vicdan sahibi insanları kaygılandırmaktadır

İşte bu noktada yazar bile yukarıdan aşağıya insan hayatı,iklim ve çevreyi etkileyen yeni tip sömürünün yüzü olan Küreselleşmeye karşı aşağıdan yukarıya daha insani, çevre, iklim ve kaynakların adil bölüşümünü sağlayacak aşağıdan yukarıya bir Küreselleşme önermektedir.

Kitaptan,” ’Tepeden-küreselleştirme’ diye teşhis edilen küresel piyasa güçleri ile ‘aşağıdan-küreselleşme’ denen üçüncü sistem sosyal aktivizmdeki bir kısım muhalif tepkiler arasında temel bir ayrım çizgisi çizmek. Bu ayrım olduğundan fazla kutuplaştırıcı ve hiyerarşik gözükebilir ve iyi ile kötüden oluşan ikili bir dünya inşa ediyor izlenimi verebilir.Ancak benim maksadım ne hiyerarşik ne de ahlakçıdır, ve üçüncü sistemden kaynaklanan sosyal güçlerin özünde iyilikçi, birinci ve ikinci sistemden kaynaklanan ise özünde kötü niyetli olduğu gibi bir görüşüm kesinlikle yok.Benim burada savunduğum noktalardan biri tepeden-küreselleştirmeye karşı gösterilen tepkilerden bir bölümünün tehlikeli aşırı ve şovenist toplumsal enerjilere yol açtığıdır, ki bunlar anarşik bir devletler topluluğunun insani yönetişim doğrultusunda evriminin normatif yanına dayanan modern laik dünyanın başarılarını tehdit etmektedir.Tezi yerine oturtacak olursak, tepeden-küreselleştirmenin çeşitli yönlerinden kaynaklanan güçlü, olumlu sonuçları ve imkanlar vardır.Öte yandan, aşağıdan-küreselleşmenin tarihi rolü, hem halen piyasa merkezli ve devletçi görüşlerin işgal ettiği yerlere alternatif ideolojik ve siyasi alan sağlayarak hem de mevcut safhasında küreselleşmeye haklı olarak atfedilecek aşırılık ve çarpıklıklara direniş göstererek tepeden-küreselleştirmenin olumsuz özelliklerine karşı çıkmak ve bunları dönüştürmektir. Shf-185-6

Bugünkü şekliyle Küreselleşme, toplumların bünyesinde ve toplumlar arası ilişkilerde insanî boyutu zedeleyen bir ideolojinin tahakkümü altındadır. Bu “Yırtıcı Küreselleşme” tabiî çevreyi korumaya yeterince özen gösteremyerek gelecek nesilleri tehlikeye atmakta ve ekonomik ve sosyal haklar dahil olmak üzere insan haklarını gezegendeki her insana ulaştırmak için gerekli vizyonu ortaya koyamamaktadır.

Bu kitabın ana ilgi alanı, küresel sermayenin gücü ile hükümran devlet seviyesinde işleyen hükümetler arasındaki etkileşimlerdir. SSCB’nin çöküşü ve Çin’in Başarısı, tarihin bu aşamasında hükümran devletlerin sınırları ardına saklanmanın mümkün olmadığını açıkça göstermektedir.

Fakat öte yandan,dünya ekonomisine katılım gerekliliği yırtıcı küreselleşmeyi doğuran yeni Libarizmin gaddarlıklarına razı olmayı da gerektirmez.

Kitabımızın ana tezi, aslında insanî bir küreselleşmenin mümkün olmabileceği ve bunun için de öncelikle küreselleşmenin, ekonomiyle olduğu kadar kültür, siyaset ve ahlâkla da ilişkili olarak kavranması gerektiğidir.

Türkiye bu tarihî kavşak noktasında büyük bir baskı altında olduğu için, ekonomik reform ihtiyacını, sosyal adaleti sağlama, fakirliğin üstüseniden gelme ve aşırı eşitsizliklere yol açarak toplumu kutuplaştırmaktan kaçınma çabası ile birleştirmeyi becererek başarı ile bir çözüm geliştirme fırsatına sahiptir.

Çevirmen:   Ali Çaksu

Yayın Tarihi:      07.08.2001

ISBN:      9789756614020

Dil:   TÜRKÇE

Sayfa Sayısı:     245

….