Günün Kitabı | Jack London | Demir Ökçe

Kitap Değerlendirme Yazarı: Ali İhsan Dilmen

1900’lü yıllarda Amerika’da yaşanan işçi sorunlarını konu edinen yazar, emekten yana tavrını koyan Ernest Everhard’ın mücadelesini anlatıyor.

Ezen ezilen mücadelesinde emekten yana tavrını koyan Ernest’in biyografisi üzerine kurululan hikaye Ernest’in eşi Avis Everhard’ın el yazması notlarından faydalanılarak yazılmış.

Çalışırken makineyi elini kaptıran Jackson’la başlayan roman, Jackson’ın haklarının nasıl gasp edildiğini, Jackson sadece kolunu değil kazayla işini de kaybetmiş ve güçlünün mahkemeden haklı çıkmasını engelleyerek hakkını alacak mücadeleyi verememiştir.

O yılların Amerika’sında Jackson’ın başına gelenler sıradan olaylardandır.

Olaylara müdahil olan sendikalar ve sosyalist hareketlerin çetin mücadele serüveni bütün yönleri ve yaşanan toplumsal çelişkileri de içermektedir.

Demir Ökçe oligarşik yönetimin devlet/iktidar gücüyle sadece işçi sınıfı değil, küçük işletmeleri de nasıl etkisiz kıldığını, onları da kendi işletmeleriyle tröstler ve kartellere nasıl yem olduklarını, oligarşinin zora düştüğünde güçlü işçi sendikalarını nasıl yemlediğini ve grev kırıcısı yaptığını da anlatıyor.

Süreç içinde sadece tarafların değil din adamları ve bilim adamlarından nasıl faydalandıklarını, direnenlerin ise itibarsızlaştırılarak, korkutularak, baskılayarak susturulduklarını da öğreniyoruz.

Dahası için okurların okuması gerekiyor.

Kitaptan alıntı:

“Demir Ökçe’nin gücünü, onun ceza ve ödül sistemine bağlıyordu. Bu hatalı bir yaklaşımdı. Bir sofunun din ateşinin başlıca nedeni cennet ve cehennemden önce, doğru ve yanlıştı. Dindarlığın birinci nedeni doğruyu sevmek, istemek ve doğrudan azını razı olmamaktı. Oligarşide böyleydi. Hapisler, yasaklamalar, itibarsızlaştırmalar, onurlandırmalar, saraylar ve muhteşem şehirler hep arızi şeylerdi. Oligarkların asıl itici gücü, doğru şeyi yaptıklarına inanmalarıydı. Demir Ökçe’yi doğuran baskı ve adaletsizlikleri… Onların hepsi zaten var. Asıl mesele, Oligarşi’nin kendi haklılık iddiasından tatmin olmasıdır….”

Kitap Tanıtım Bülteni | Can Yayınları

Jack London’ın 1907’de yayımlanan Demir Ökçe adlı eseri, modern karşı-ütopyacı romanların ilki sayılır. Totaliter ve baskıcı sistemdeki toplumu tanımlamak için kullanılan karşı-ütopya kavramı, bu kitapta, ABD’de oligarşik bir tiranlığın yükselişinde yansıyor. George Orwell’in Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı romanına da esin kaynağı olan Demir Ökçe, toplumda ve siyasette gelecekte yer alacak değişiklikleri irdeler. Jack London’ın ileride ABD’de bir çöküş yaşanacağı yolundaki öngörüsü tam anlamıyla gerçekleşmemişse de, yazarın uluslararası gerginliklerle ilgili görüşleri birkaç yıl farkla da olsa gerçek tarihle örtüşür. Demir Ökçe’de 1913’te başlayan bu çatışma, gerçekte 1914’te patlak vermiştir. Dahası, London sadece 1914’te olanları değil, İkinci Dünya Savaşı’na giden olayları da kehanette bulunurcasına öngörmüş; faşist yapılanmanın dünyayı nasıl dehşete sürükleyeceğini ve bunun karşısındaki devrimci duruşun nasıl olması gerektiğini dile getirmiştir.

—

Çevirmen:          Erhun Yücesoy

Yayın Tarihi:      29.07.2020

ISBN:     9789750741661

Dil:         TÜRKÇE

Sayfa Sayısı:      312

Cilt Tipi:              Karton Kapak

Kağıt Cinsi:         Kitap Kağıdı

Boyut:  13.5 x 19.5 cm