Ünlü Bilim İnsanı Vera Rubin | Bekir Yıldız

’Her biriniz dünyayı değiştirebilirsiniz, çünkü yıldız tozundan yapıldınız.”

Vera Rubin 1928 yılında Amerika’da dünyaya geldi.

Çocukluğunda en çok yaptığı şey gökyüzünü seyretmekti. Keşif meraklısıydı, yıldızlara hayrandı. Elektronik mühendisi olan babasına eve bir teleskop kurdurttu. Artık gökyüzüne daha yakındı.

Lisedeki fizik öğretmeni Rubin’e, ‘’Sen bir kadınsın eğer bilimden uzak durursan daha başarılı olursun’’ diyordu.

Rubin dinlemedi, Princeton Üniversitesi Astronomi bölümüne başvurdu ama kadın olduğu için üniversiteye kabul edilmedi. Cornell Üniversitesi’ne başvurdu, kabul edildi fakat üniversitedeki tek kadın olduğu için baskılara maruz kaldı. Yılmadı, mücadele etmeyi seçti.

İlk çocuğunu doğurduğu yıl, yüksek lisans tezini dünyanın en ünlü fizikçisi Richard Fenyman’ın bulunduğu komiteye başarıyla sundu. Tez konusu; evrendeki büyük ölçekli nesnelerin hareketleriydi. Devrim niteliğinde bir düşünceydi.

Daha sonra doktora yapmaya başladı, fakat Uygulamalı… Fizik Laboratuvarına kadınlar alınmadığı için danışmanı George Gamow derslerine girmesini reddetti.

Rubin pes etmedi, azmi ve hırsıyla doktorsunu tamamlamayı başardı. Palamor Gözlemevinde gözlem yapan tek kadın olarak çalışmaya başladı. Burada da baskılar devam etti.

Gözlemevinin Erkekler Kulübü üyeleri, ‘’Burada erkekler tuvaleti yok, senin için uygun değildir’’ dediler.

Rubin hiç aldıramadı, bulduğu bir kağıt parçasını etek şeklinde keserek erkekler tuvaletinin tabelasındaki erkek figürüne yapıştırdı.

‘’Bakın, artık kadınlar tuvaletiniz var’’ diyerek oradan uzaklaştı.

Rubin gökyüzündeki karanlık maddenin varlığını kanıtladı. Karanlık maddenin ışık yayan galaksiden 5 ila 10 kat daha fazla kütle içerdiğini keşfetti. Rubin’in çığır açan bu keşfinden sonra, evrenin %90’ının bu karanlık maddeden oluştuğu ortaya çıkarıldı.

Rubin, hayatı boyunca Wiezmann Kadın ve Bilim Ödülü, Gruber Uluslararası Kozmoloji Ödülü, Bruce Madalyası, James Craig Watson Madalyası, Richtmyer Memorial Ödülü, Dickson Bilim Ödülü, Ulusal Bilim Madalyası ve Adler Planetarium Hayat Boyu Başarı Ödülü’nü kazandı. Kraliyet Astronomi Cemiyeti tarafından altın madalya verilen ilk kadın oldu. Hayatı boyunca kadınların bilim ile iç içe olması için mücadele etti.

‘’Her biriniz dünyayı değiştirebilirsiniz, çünkü yıldız tozundan yapıldınız,’’ diyen Rubin 88 yaşında bu dünyayı terk etti. 

Dünya kadınlarının gökyüzündeki karanlık madde ile olan mücadelesi yeryüzünde de devam ediyor.

Cehalet, gericilik ve erkek egemen toplum baskısı olarak yeryüzüne inmiş olan karanlık…

21.02.2019 Bekir Yıldız