Rüzgârı yazmak | Hilmi Yavuz
Ah, güzdür, güzdür o, bulanık defter!’
Rüzgârı yazmak. Burada, şimdi, oturmuş rüzgârı yazmaya çalışıyorum.
Yaz’dır, beyaz evlerin ötesinde mandalina ağaçları ve serviler birbirlerine dokunmak istiyorlar; evler de dokunmak ister gibi uzanıyor mandalina ağaçlarına; serviler, akşam güneşinde daha açık bir yeşile çalarak evlere dokunacakmışcasına eğilip bükülüyorlar.
Rüzgârdır, herşeyi bir dokunmaya, ötekine değmeye, onu tutmak istemeye doğru götürür.
Mandalina ağaçlarının tepesindeki dallar güneştedirler ve yeşildirler. Belli olmasalar da olur, -Yeşilin kendi aydınlığı var çünkü. Ağaçlar, içlerinde küçük güneşler saklıyorlar, ışıklarını dallardan geçirerek. Sanki dışardan vuruyormuş gibi görünüp şavklanan aydınlığın içerden, ta içerden, dallardan yürüyen bir yeşil özsu gibi ağacı usulca ışığa çıkardığını düşünmek…
Çocukken, Terme’de ya da Çarşamba’da, Yeşilırmak’ın iki yanındaki bereketli topraklarda, ağaçlar suya eğilmişken, rüzgârın yaprakları alıp ırmağın yeşiline kattığını hayâl ederdim: Irmağın yaprağa belenmiş iziydi;-yeşilin tanımı buydu çocuk ben için…
Âh, gençlik görselliktir, yaşlılıksa dokunmak… Rüzgâr, görmek’ten dokunmak’a dönüştükçe , tanımlar anılarda kalıyor.
Dokunarak yaşıyorum artık.
Dokunmak. Dokunarak yaşamanın, birşeylerin yaşamınızda olduğunu bilmek gibi bir anlamı var. Çok eskiden bir şiirimde, bakmak, uzaklara dokunmaktır demiştim.
‘Sonsuzluk’ duygusunu dokunamadığımız, uzak, ulaşılamaz, ama bakıp gördüğümüz gökcisimlerden edindiğimiz doğruysa eğer (Max Müller öyle söylüyordu) bakmak’ın uzaklarla daha doğrudan bir bağıntısı olduğunu kesinleyebiliriz.
Çocukluğumdan beri yakınımda olanlara dokunmaktan değil, dokunmak istediklerimin bana yakın olmasından haz duymuşumdur.
Babamın Mevlûd okuduğu geceler, kıyamda, annemin benim ve babamın sırtına dokunması! Ne güzeldir dokunmak! Dünya’yı daraltır; -hayatın kasden daraltılması? Tanpınar, Hâşim için söylemişti bunu ve bu, insanın dokunarak yaşıyor olmasından öte ne anlama gelir ki?
Belki de, babamın yaşlılık yıllarında, sevdiklerini, insanlar ve şeyler, hep yakınında olsunlar istemesi, sonsuzluğu yakından duyumsamakla ilişkiliydi;-kim bilir?
Yakınlık, Uzamdadır elbette, uzaklık da! Ama bu kavramı Zaman için de kullanırız. Uzam’da gerçeklik olan (yakınlık/uzaklık), Zaman’da mecaz olur. Yaşlanınca insan, uzamsal-olan’ı Gerçeklik olmaktan çıkarıp mecâza dönüştürdüğünde, herşey Zaman’dır artık.
U/Zam/an! İlk kesme imi Zaman’ı, ikinci kesme imi Uzam’ı belirler: İkinci kesme iminden sonraki ‘ân’ ise, yaşamın arta kalanı olmalıdır.
Rüzgâra dokunuyorum, şimdi, şu ân…
…