Günün Kitabı | Tottenham Çocukları | Dursaliye Şahan

Tottenham Çocukları

Güzella Bayındır

Dursaliye Şahan, Tottenham Çocukları kitabında; kadını, erkeği, bu toprakları, öteki toprakları, çok yakınları, epey uzakları anlatırken rahatlıkla melodrama dönebilecek temayı başarıyla derinlikli bir edebi esere dönüştürmüş.

“Babam gelirdi ve akşam olurdu.
…
Babamdan yapılmış bir korkuydu dünya.”
Şükrü Erbaş

Kimi kitapları okuduğunuzda hakkında hemen bir şeyler yazmak, insanlara onun hakkındaki fikirlerinizi duyurmak istersiniz. Kimini okuduğunuzdaysa onu bir süre sindirmeniz gerekir. Çoğu kısmını yutkunarak okuduğum Dursaliye Şahan’ın Tottenham Çocukları kitabı okuduktan sonra bir süre demlenmesi gereken romanlardan.

Baba, devlet ve koca şiddetinin sakin sakin, sloganlaştırmadan, düzgün ve temiz bir Türkçe ile anlatıldığı romanlardan birisi elimizdeki. Şiddet sözünü duyunca endişelenmeyin. Rahat okunan, akıcı bir roman olmuş Tottenham Çocukları.

Londra’da kötü ve önemli bir şöhrete ulaşmış Tottenham Boys veya Bombacılar adıyla maruf bir çete içinde yaşanan intihar vakaları üzerine yapılmış bir kurgu Tottenham Çocukları. Ünlerini; her seferinde İngiliz polisini atlatmayı başarmaları ve elbette karıştıkları işlerle kazanmışlar. Türk ve Kürt göçmen çocuklarından oluşan çete içinde intihar vakaları yaşanmış ve sebebi meçhul kalmış. Dursaliye Şahanromanını kurgularken bu “intihar salgınından” feyz almış.

“İngiltere’nin göçmen cenneti Hackney, bizim gettomuzdu. Kendi aramızda adını Kürdistan Cumhuriyeti koymuştuk. Kebapçıları, 24 saat açık marketleri, zemin katlardaki kahveleri, bol kepçe, ucuz lokantalarıyla Hackney, Türkiye’nin uzaydaki küçük bir uydusu gibiydi.”

İngiltere’de başlıyor roman, Siirt ilinin Şirvan ilçesinin Heredile köyünde devam ediyor, İstanbul’da biraz zaman geçirip Londra’da sona eriyor. Sona eriyor mu ondan çok emin değilim, sonu biraz muğlak bırakılmış.

Keko adıyla bilinen Ali Kemal anlatılıyor Tottenham Çocukları’nda. Heredile’de doğup okuma yazma öğrensin, hiç olmazsa askerde çavuş olur diyerek okula yollanan Keko’nun hikâyesi. Okuma yazma öğrensin diye yollanmış okula ama öğretmeninin umudu olmuş. Heredile Köyü’nün ne olduğunu, imkan verilirse bu çorak köyün çocuklarının da büyük şehirlerdeki çocuklardan geri kalır bir yanlarının olmadığını tüm “Ankara”ya gösterme umudu taşıyor inatçı ve idealist öğretmen. Öğretmen için, Keko için öyle de Heredileli’ler ve Keko’nun babası Ajar için öyle mi acaba? Onun için oğlunu okula göndermenin anlamı; köy işlerinde ve değirmende yardım edecek bir kişinin eksikliği. Dolayısıyla okuma yazmaya bu denli saplanmak babanın kanına ekmek doğramak gibi.

Okuma yazma ve ortaokula gitme konusunda iki destekçisi var Keko’nun. Birini zaten biliyoruz, öğretmeni. Diğeriyse ailedeki ağırlığı tek bir bakışıyla bile ortaya çıkan Dede. Dede, babanın tüm itirazlarına rağmen torununu alıp yanına İstanbul’a doğru yola çıkıyor.

Heredile’den Kato Dağı’na çıkanlar da var romanda, Dağ’a çıkanları bulmak, onların cenazelerini getirmek için köye baskın yapan asker de. Feodal ilişkilerin kendisine çizdiği kadere razı olmayıp bundan kurtulmak için Kato’ya çıkan Gülistan da var; sabah akşam karısını ve oğlunu döven Rahmi Amca da.

Ataerkil bir düzene kafa tutmaya çalışan insanların hikayesini anlatmış Dursaliye Şahan Tottenham Çocukları’nda. Yazının girişine aldığım Şükrü Erbaş’ın şiirini usa düşürmesi dahi kitap hakkında yeterli bilgiyi vermeli okuyucuya.

İzlemediğim ama çevremdeki birçok kişinin bildiği tv dizisi Sıla’nın da senaryo yazarı olan Dursaliye Şahan uzunca süredir Londra’da yaşıyor. İkinci baskısını okuduğum Tottenham Çocukları (roman – 2016) dışında, Ah O Kadınlar (öykü2016 ), Hikâye Hırsızı (öykü – 2011) Zabit Londra’da (Karikatür – 2011 ), Fakir Cennet (öykü – 2007), Döndü (öykü – 1998) gibi eserleri var. Ayrıca birçok kitabın hazırlanmasında emeği geçmiş yazarın.

Londra’da başlayıp Heredile’ye uzanıyor, oradan İstanbul’a gelip tekrar Londra’ya dönerek daireyi tamamlıyoruz. Severek ve çok kısa sürede okudum romanı. Rahatsızlık veren tek kısım Londra kısmının çok hızlıca bitirilip Heredile’nin ve İstanbul bölümlerinin daha uzun olmasıydı.

Londra kısmının bu kadar kısa kesilmesi, ikinci bir kitapla Tottenham Çocukları’nın daha ayrıntılı hikayelerini anlatacak sanırım diye umutlandırdı beni. Sabırla bekleyeceğim.

Tottenham Çocukları Yazar: Dursaliye Şahan Türü: Roman Baskı Yılı: 2016 Sayfa Sayısı: 304 Sayfa Yayınevi: Sola Yayınları

Kaynak: http://kitapeki.com/dursaliye-sahandan-tottenham-cocuklari/