Cahit Külebi kimdir?

Bir gece habersiz bize gel

Merdivenler gıcırdamasın

Öyle yorgunum ki hiç sorma

Sen halimden anlarsın

Sabahlara kadar oturup konuşalım

Kimse duymasın

Mavi bir gökyüzümüz olsun kanatlarımız

Dokunarak uçalım.

insanlardan buz gibi soğudum,

işte yalnız sen varsın

Öyle halsizim ki hiç sorma

Anlarsın.

 (1917 – 1997)

Cahit Külebi, 1917’de Tokat’ın Zile ilçesinin Çeltek köyünde doğdu. Sivas Lisesinde ve İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde okudu. Antalya Lisesinde, Ankara Devlet Konservatuarında, Ankara Gazi Lisesinde edebiyat öğretmenliği; Milli Eğitim müfettişliği, İsviçre’de kültür ataşesi ve öğrenci müfettişliği, Milli Eğitim Bakanlığı Başmüfettişliği ve Kültür müsteşar yardımcılığı, TDK Genel Yazmanlığı yaptı.

Cahit Külebi, 20 Haziran 1997 yılında Ankara’da hayata gözlerini kapadı.

EDEBİ KİŞİLİĞİ | SANAT ANLAYIŞI

Şiir, hatıra, deneme türlerinde eser veren sanatçının ilk şiirleri 1938’de Gençlik dergisinde Nazmi Cahit takma adıyla yayımlanmıştır. Diğer şiirleri de Varlık, Sokak, İnsan, Türk Dili, Yaratış, Kültür Dünyası gibi dergilerde çıkmış, 1946’da ise şiir kitabı “Adamın Biri” yayımlanmıştır.

Arı bir dille tertemiz bir şiir söylemeyi gaye edinmiş, Anadolu manzaralarını işlediği şiirleriyle memleketçi şiirimize yeni bir soluk getirmiştir.

İlk şiirlerini hece ölçüsüyle yazmış ancak ahenk sağlamak için uyakları kullanmaktan vazgeçmeyerek serbest şiire yönelmiştir. Yarım uyağı ve iç sesi şiirlerinde sıkça kullanmıştır.

Doğduğu topraklara duyduğu özlemi, çocukluk hatıralarını, memleket manzaralarını aşkı, sevdayı şiirlerinde işlemiştir. Hemen hemen bütün şiirlerinde yoksulluk temasını ele almış, ara sıra da şiirlerinde karamsar ve güvensiz bir insanın hislerine yer vermiştir.

Cahit Külebi’nin şiirlerini temalarına göre memleket şiirleri, aşk şiirleri, destanlar olmak üzere üç başlık altında inceleyebiliriz.

Yeni romantik olarak adlandırılmış ancak toplum ve gerçeğe bağlı kalmıştır. Son şiirleriyle yeni bir söyleyiş tarzına yönelmiştir.

Üsluba önem vererek söyleyişinde titiz davranmış, oluşturduğu güzel betimlemelerle de kendine has bir şiir dili oluşturmuştur.

Söyleyişiyle Karacaoğlan’ı hatırlatan sanatçı, şiirlerinde halk şiiri unsurlarından yararlanmıştır.

“Atatürk Kurtuluş Savaşında” adlı şiir kitabındaki şiirleri “Atatürk Oratoryosu” ismiyle Nevit Kodallı tarafından bestelenmiştir.

ESERLERİ

Şiir:

Adamın Biri, Atatürk Kurtuluş Savaşında, Yeşeren Otlar, Şiirler, Türk Mavisi, Sıkıntı ve Umut, Yangın, Güz Türküleri, Bütün Şiirleri, Güzel Yurdum, Zerdali Ağacı, Kamyonlar Kavun Taşır, Biz Biliriz Bizim İşlerimizi, Herkesin Bir Derdi Var, Ekin’in Göz Yaşları

Hatıra:

İçi Sevda Dolu Yolculuk

Düzyazı:

Şiir Her Zaman, Ece’nin Günlüğü