Bir Çöküşün Anatomisi | Dr. Vecdet Öz

1500’lü yılların sonu:

– Takiyüddin’in İstanbul Tophane sırtlarında kurduğu ve Avrupa’da eşi benzeri bulunmayan gözlemevi Kadızade efendilerin  “Uğursuzluk getirir, yıkılmalıdır” şeklindeki kışkırtmalarıyla yıkıldı..

1600’lü yıllar:

– Osmanlı medresesinde fen bilimleri ve matematik öğretiminin meşru olup olmadığı tartışıldı.

– Osmanlı’da, Hızır peygamberin sağ olup olmadığı tartışıldı.

– Osmanlı’da, Hazreti peygambere saygı olsun diye “Sallallahu aleyhi vesellem” demenin gerekip gerekmediği tartışıldı.     

– Avrupa’da Harvey kan dolaşımını buldu..

– Toriçelli, cıvalı barometreyi buldu.

– Alman Kepler güneş sistemi yasalarını keşfetti.

– Gueriche ilk jeneratörü yaptı. 

– Thomas Savery de ilk buharlı makineyi yaptı. 

– Pascal, ilk hesap makinesini buldu.

– Newton, yerçekimi yasasını buldu. 

1700’lü yıllar:

– Osmanlı’da, Hz. peygamberin anne ve babasının mümin kabul edilip edilmeyeceği tartışıldı.

– Osmanlı’da, Firavunun imanla ölüp ölmediği tartışıldı.

– Muhyiddin Arabî’nin Şeyh-i Ekber (Büyük Şeyh) kabul edilip edilmeyeceğini tartışıldı.

– Osmanlı medresesi, kandillerde toplu olarak namaz kılınıp kılınamayacağını tartıştı.

– Avrupa’da Newton, ”Optik” adlı kitabını yayımladı. 

– Volta, ilk elektrik bataryasını yaptı. 

– J.Watt, uzun süreli çalışan buharlı makineyi yaptı.

– Montgolfier kardeşler ilk uçan balon yolculuğunu gerçekleştirdiler. 

– Lavoisier kimyaya nicel yöntemleri yerleştirdi ve kütlenin korunumu yasasını buldu.

1800’lü yıllar:

– Osmanlı kahve ve tütünün haram olup olmadığını tartışıldı.

– Osmanlı ezanı güzel sesle okumanın gerekli olup olmadığını tartışıldı.

– Kanuni’den sonra yozlaşmaya başlayan Osmanlı medresesi türbelerin ziyaret edilip edilmeyeceğini tartıştı.

– Osmanlı medresesi Yezit’e lanet etmenin gerekip gerekmediğini tartıştı.

– Osmanlı medresesi “Selamlaşırken eğilmeli mi?” gibi  (!) çok önemli bir soruya yanıt aradı.

– Avrupa’da Trevithick, ray üzerinde giden ilk treni yaptı. 

– Dinleme cihazı stetoskop bulundu.

– Ampere, elektrik akımını ölçen ampermetreyi yaptı.

– Faraday, elektromanyetik kuramları geliştirdi.

– Londra’da ilk yer altı treni (metro) yapıldı.

– Plante, kurşunlu akümülatörü buldu.

– Graves Otis asansörü buldu.

– Cooke ve Wheatstone ilk elektrikli telgrafı buldu. 

– Avogadro Birleşen Hacim Oranları Yasası’nı buldu ve kimyada yeni bir çığır açtı.

– J.J.Thomson atomun yapısındaki elektronları keşfetti.

Osmanlı’yı; bilimden, felsefeden ve akıldan uzaklaşmak; yetişmiş ilim ve irfan sahibine düşmanlık yapmak; akıllı ve gelişmeye önem veren yöneticileri yok etmek; dünyadaki gelişmelere ayak uydurmak yerine hurafeye ve zevki sefaya dalmak yıktı..

Ne yazık ki tarih tekerrür ediyor..

Dr. Vecdet Öz